24
kwlH ijhVy igafnI isMG nUM muMzy awKF bMnH ky lY ky afey sn Auhny vI
dUijaF dy nfl hI AuWT ky iesLnfn kIqf, sfiraF ny jpujI sfihb, sLbd
hjLfry qy suKmnI sfihb df pfT kIqf, bfbf jI dy hukm nfl iPr iek QF qy
iekwTy ho gey. bfbf jI df mUVHf vI AuWQy ilaf ky rwK idwqf igaf. do isMG
bfbf jI nUM afsrf dy ky AuWQy lY afey. bfhroN afey isMG ny KVy hoky
KMGUrf mfr ky bolxf sLurU kIqf. “bfbf jI ! sfzy kol gurU cyly dI prMprf
bVI anfdI hY, iswKI iswDFq ivc afpy gurU qy afpy cylf df sMklp sI jIhdy
ivc afpy Tfkr aqy afpy syvk jF afpy dfqf afpy Bugqf df sMklp sI aqy
KLflsy df gurU sRI gurU gRMQ sfihb hY. jIhdy qoN Auh aiDafqmk aqy
sdfcfrk syD lYNdf hY, hux kuJ bRfhmxvfdI rucIaF vflLy ivdvfn ieh gwl
iswD krn dI koisLsL ivc hn ik iswKF ivc vI dyhDfrI gurU dI pRvfngI hY
aqy ieh BfrqI gurU cyly dI prMprf nfl myl KFdf hY, ieQoN hI KLflsy df
aslI tkrfa sLurU huMdf hY. Auh sfzIaF afAux vflIaF pIVHIaF nUM guMmrfh
kr rhy hn. sfnUM dsm pfiqsLfh pfsoN ieh vr imilaf hoieaf sI :
‘jb lg Kflsf rhy inafrf,
qb lg qyj dyAUN mYN sfrf]
jb ieh kry ibprn kI rIq,
mYN nf krUM ien kI prqIq]’
“awj-kwl sfzy ivc ies ibprn kI rIq df bolbflf ho irhf hY, iesy leI sfnUM
sfzy sMGrsL ivc KLuafrI ho rhI hY, Auhdy ivc sB qoN vwzI gLlqI ijhVI
asIN kIqI hY, Auh ieh hY ik gurU ny sfnUM bfxI nfl joiVaf sI pr asIN
Auhdy vwloN bymuwK ho gey hF. bfxI ijwQy sfnUM sicafr hox dI pRyrnf
dyNdI hY, pUrnqf sMpUrxqf bKLsLdI hY, AuWQy nfl dI nfl DVybMdIaF,
sfk-sMbMDIaF qy irsLqydfrIaF, jLfq pfq qoN AuqFh hoxf vI isKfAuNdI hY.
awj asIN DVybMdIaF ivc bwJ gey hF. afpxy insLfny dI pUrqI, pRwBuqf leI
srbwq ny iekwTy hoky lVfeI lVnI sI, srbwq ny iekwTy hoxf sI, DiVaF qoN
bfhr afAuxf sI, ivawkqIaF nUM Cwz ky ivcfrDfrf nfl juVnf sI, ivcfrDfrf
aqy iswKI isDFqF nUM nfl lY ky cwlxf sI ikAuNik iswKI isDFq srbwq dy Bly
dI gwl krdf hY, sFJIvflqf dI gwl krdf hY, pRym dI gwl krdf hY,
srbsFJIvflqf dI gwl krdf hY. ieho gwlF afnMdpur sfihb dI DrqI AuWpr
sLurU hoeIaF sn. AudoN vI bfeIDfr dy rfjy gurU sfihb jI pfs afey sn aqy
kihMdy sn mhfrfj ies DrqI AuWpr qusIN sLbd kIrqn ijMnf mrjLI kro,
gurbfxI df gfien ijMnf mrjLI kro, iehdy qy sfnUM koeI ieqrfjL nhIN,
qusIN ijhVI iswKF nUM sLsqr ivwidaf dyNdy hoo, ijhVI ivcfrDfrf isKfAuNdy
ho, ieh nf isKfAu. awj iPr ieho purfxf suafl iPr duhrfieaf jf irhf hY.
mOky dI hkUmq kihMdI hY ik qusIN Dfrimk sQfnF dI kfrsyvf krfAu, AunHF
AuWpr isrPL pUjf pfT dI hI gwl kro, iswKI isDFq dI gwl nf kro, afpxy hwÙ
dI gwl nf kro, koeI jfgrUkqf dI gwl nf kro, ieho hI sfzI asl lVfeI hY.
KLflsy df afpxf isDFq hY, KLflsy dI afpxI BfsLf hY, afpxf swiBafcfr hY,
afpxI rihxI bihxI, afpxf socx df ZMg hY. ieh ZMg, ieh ivcfrDfrf gurU
nfnk sfihb, gurU goibMd isMG jI sfihb ny iswKF nUM idwqI sI, ieh ibwlkul
hI vwKrI qy invyklI hY. ieh suqMqr hY, ies df bfkI DrmF nfl afdfn pRdfn
qF ho skdf hY, pr ies dI afpxI iek suqMqr hoNd hY. gurU mhfrfj dy smyN
qoN hI iswKF nUM hMny-hMny mIrI df vr imilaf hoieaf hY koeI iswK afpxy
afp nUM iksy dUjy qoN Gwt nhIN smJdf, sfry hI KLflsf hn, gurU sfihb ny
ienHF df iswDf sMbMD akflpurK nfl joiVaf hY, so KLflsf aqy akflpurK dy
ivcfly ivcolf koeI nhIN. KLflsy df hMny-hMny pfqsLfhI df ieiqhfisk
pRgtfa, srbwq KLflsy dy rUp ivc pysL huMdf hY. ijwQy hr iek iswK afpxy
ivcfr qy mn dI gwl kr skdf hY, srbwq KLflsy vwloN pysL kIqy gurmqy nUM
jwQydfr lfgU krvfAuNdf hY. jwQydfr afpxy qOr `qy koeI hukmnfmf jF PLYslf
inwjI qOr `qy nhIN kr skdf, ijMnI dyr srbwq Kflsy dI mnjLUrI nhIN ho
jFdI. so iswKF nUM ienHF iqMnF prMprfvF bfry igafn jLrUrI hoxf cfhIdf
hY. iswK, srbwq KLflsf aqy gurmwqf, ienHF iqMnF duafly hI iswKI sMGrsL
ny GMumxf hY. ies sfry sMGrsL df kyNdrI Durf sRI akfl qKLq sfihb jI hY,
ijMnI dyr asIN afpxy sMGrsL nUM sRI akfl qKLq sfihb jI nfl nhIN joVdy,
sfnUM nf gurU mhfrfj df afsLIrvfd pRfpq ho skdf hY, nf hI sfzI ardfs
mnjLUr ho skdI hY. awj dy mfhOl ivc mYN afp jI nUM aqy sfrI iswK kOm nUM
bynqI krdf hF ik afpxy mnF ivcoN duibDf kwZo, gurU mhfrfj jI PLrmfAuNdy
hn ik : ‘ry mn zIg nf zolIey, sIDy mfrg Dfim]’ KLflsf jI duicwqI ivc bVf
nuksfn huMdf hY, ienHF sfzf akfl qKLq Zfh idwqf, drbfr sfihb nUM nuksfn
phuMcfieaf, DIaF, BYxF dI bypqI kIqI, mYN puwCdf hF ik abdflI nfl sfzf
kI JgVf sI ? jLkrIaf KLfn nfl sfzf kI vYr sI ? AunHF vI qF sfzy leI
hirmMdr dy bUhy bMd kIqy sn, ienHF ny vI Auho kuJ kIqf. jLkrIaf KLfn vI
idwlI drbfr df juwqI cwt sI, Auh jfxdf sI ik iswKF qy ijMnI sKLqI kIqI
jfvygI, idwlI hkUmq EnI hI KLusL hovygI. sfry jfxdy hn ik ikvyN Aus ny
isMGF dy isrF dy muwl rwKy sn, iliKaf hY pRfcIn pMQ pRkfsL ivc igafnI
igafn isMG ny :
dwsy jo dws dmVy pfvY, pfie bIs isKrf pkrfvY.
pfie pcfs ilafvy ju sIs, imlY jfgIr kfm vwz QIs.
“isMG jI, ieh Auh smF sI jdoN iswK hoxf mOq lfVI dy ivafhux dy brfbr sI.
jdoN iPr nOjuafn kpUr isMG dIaF XwuD cflF ny jLkrIaf KLfn dy nwk ivc dm
kr idwqf qF Aus ny aiVMg ky srkfrI Tykydfr subyg isMG nUM iswKF leI
nvfbI dy ky Byijaf. smyN dy hflfq anusfr qy srbwq KLflsy dy hukm nfl
kpUr isMG ny Auh nvfbI svIkfr qF kIqI, pr pihlF Auh nvfbI guriswKF dy
joiVaF nfl CuhfeI geI. iPr jdoN isMGF ny BfeI mnI isMG jI qy hkIkq rfie
dI sLhIdI df bdlf ilaf qF iek vfr iPr jLkrIaf KLfn ny iswKF nUM KLqm krn
dy hukm dy idwqy. keI vfr srkfrI PLOj ny sRI hirmMdr sfihb nUM kbjLy ivc
ilaf, hr vfr isMGF ny Aus nUM afjLfd krvfieaf. sfzy kol boqf isMG qy
grjf isMG vrgy XoiDaF dIaF imsflF hn, ijhVy iekwly iekwly hjLfrF nfl lV
ky sLhId hoey. suwKf isMG aqy mihqfb isMG dI bhfdrI nUM kOx nhIN jfxdf ?
ijnHF mwsy rMGV df isr vwZ ky Aus nUM sRI hirmMdr sfihb jI dI kIqI
byadbI dI sjLf idwqI sI. ijhny vI gurU Gr nfl mwQf lieaf Aus df kI hfl
hoieaf, sfry hI jfxdy hn. mIr mnUM GoVy qoN Aus smyN izwigaf jdoN Auh
hirmMdr sfihb AuWpr cVHfeI kr ky af irhf sI aqy GoVy dI rkfb ivc pYr Ps
jfx krky Auhdy nfl DUeIdf hI mfiraf igaf. aihmd sLfh dy nwk AuWpr EdoN
iewt vwjI sI, jdoN Aus ny hirMmdr sfihb nUM bfrUd nfl AuzfAux dI koisLsL
kIqI sI aqy Auh Ausy nwk dy nfsUr nfl hI miraf sI. kihx df Bfv ieh hY,
KLflsf jI ! ik ijhVf vI sRI hirmMdr sfihb jI jF sRI akfl qKLq sfihb jI
nfl twkr lvygf Aus df hsLr vI Auho ijhf hI hovygf ijho ijhf ieiqhfs ivc
huMdf aieaf hY. quhfnUM pqf hoxf cfhIdf hY ik sfl qoN AuWpr rfj irhf sI
srdfr bGyl isMG df idwlI AuWqy, jdoN Auh lfl iklyH ivc igaf qF Aus ny
AuWQy iek kImqI pwQr lwigaf vyiKaf qF Aus ny pWuiCaf ik ieh kI hY ?
AunHF ny dwisaf ik ieh Auh pwQr hY ijwQy bfdsLfh dy nvyN jMmy muMzy nUM
jMmidaF sfr hI iltfieaf jFdf hY, iPr jdoN Aus nUM rfj iqlk lgfieaf jFdf
hY qF AudoN vI Aus nUM iehdy AuWpr ibTf ky hI rfj iqlk lgfAuNdy hn. jdoN
bGyl isMG idwlI qoN vfps afieaf qF kihMdy hn ik Ausny Auh pwQr pwut ky
qy hfQIaF AuWpr lwd ky lY aFdf qy ilaf ky akfl qKLq sfihb dy sfhmxy
rfmgVHIaF dy buMgy ivc iek qrHF nfl iewtF ivc icx ky bMnH idwqf qF Aus
ny Aus vkq do gwlF khIaF sn, iek qF ieh ik awj qoN asIN mugLlF dy sLKLsI
rfj dI jVH puwt idwqI hY, dUjI ik idwlI df qKLq asIN akfl qKLq sfihb dy
sfhmxy ilaf ky bMnH idwqf hY. hux jdoN vI idwlI-qKLq qy akfl-qKLq dI jMg
hovygI, ijwq hmysLf akfl qKLq sfihb jI dI hovygI. so KLflsf jI hr iswK
df mMUh sB qoN pihlF akfl qKLq vwl hoxf cfhIdf hY, pr ienHF ny qF mugLl
hkumq vFÕ hI ieh gwl mihsUs kIqI ik iswK sfrI sLkqI iesy asQfn qoN hI
pRfpq krdy hn, jykr Aus nUM brbfd kr dyeIey jF ienHF dI sLkqI dy somy df
inrfdr kr dyeIey qF sLfied ienHF dI sLkqI KLqm ho jfvy. awj dy jLmfny
ivc vI hkUmq ieho hI socdI hY, jy ienHF lokF df ivsLvfs iehdy ivcoN AuWT
jfvy qF ieh KLqm ho jfxgy, pr KLflsf jI, ieh gwl nhIN. nf hI kdI hoeI hY
aqy nf hI awgy qoN hovygI. ienHF ny afp hI ihMdosqfn dy ivDfn ivc ieh
gwl mMnI sI ik hr kOm nUM afpxy PLYsly afp krn df hwk hovygf. ienHF dy
lIzrF ny ieh vI mMinaf sI ik iswKF leI afjLfd Bfrq ivc iek QF ieho ijhf
hovygf, ijwQy Auh afpxy PLYsly afp kr skxgy; hux ijs nUM ieh bfpU kihMdy
hn, ienHF nUM puwCo Blf Aus ny ieh gwl cFdnI cOk ivc nhIN sI khI ? ik jy
ajLfdI qoN bfad iswK koeI byieMnsfPLI mihsUs krn qF Auh eyny qkVy ny ik
qlvfr cwuk ky vI afpxy nfl huMdI byieMnsfPLI df tfkrf kr skdy ny. hux
jdoN iswK qlvfr dI gwl krdy ny qF Auh qlvfr dI lMbfeI cuVfeI dI hfl
duhfeI pf dyNdy ny. hux ieh sfry kIqy hoey vfady Buwl gey ny, hr QF qy
ienHF ny pMjfb nfl aqy iswKF nfl DoKf kIqf hY. pfxIaF pUxIaF dIaF gwlF
hux bhuq ipwCy rih geIaF ny[[[hux idl vwt gey ny, jdoN idl vwt jfx qF
DrqI vwt jFdI ey, ies vMz nUM rokx leI koeI nf koeI cIjL ilafAuxI pvygI,
jIhdy nfl iswKF dI qswlI ho sky, hux jy iswK KMzy bfty df aMimRq CkfAux
lwgx qF ienHF nUM qklIPL huMdI hY. hux ienHF nUM sLuDIkrx df cyqf af
igaf hY. iswK kOm hux iek vwzy sMGrsL ivcoN lMG rhI hY, ies sMGrsL ivc
vI hux bhuq sfrIaF qrwutIaF af geIaF ny, bVy mfVy cMgy lok ies sMGrsL
ivc afx vVy ny, kuJ srkfrI bMdy aqy kuJ gLwdfr lokF dy lotU toly rl gey
ny ies ivc. ies sMGrsL nUM lIhF AuWqy ilafAux leI sB qoN ijLafdf jLrUrq
ies gwl dI hY ik ies ivc lokF dy ivsLvfs nUM ijwiqaf jfvy, ijMnf icwr
ieh sMGrsL lokF df sMGrsL nhIN bxdf lokF nUM nfl lY ky asIN nhIN cldy,
EnI dyr sfzI kfmXfbI nhIN ho skdI. qusIN aKLbfrF ivc piVHaf hoxf hY ik
ipwCly mhIny kuJ isMG sLhId hoey sn, ijnHF dy nfm qusIN sfry jfxdy hI
ho, AunHF ny sLhIdIaF idwqIaF. AunHF dIaF sLhIdIaF AuWpr Bog smfgm hoey
AuWQy lwKF dI igxqI ivc sMgqF pwujIaF qF ieh gwl inwKV ky sfhmxy afeI ik
lok AunHF dy ipwCy sn, lokF dI hmdrdI AunHF dy nfl sI, lokF df AunHF nfl
pRym sI, Auh lokF dy rKvfly sn. Auh kyvl jLflmF qy luwtyiraF nUM hI
soDdy sn, Auh iksy vI kOm jF iksy vI Drm dy ivroDI nhIN sn. AunHF df
afpxf jIvn AuWcf aqy suwcf sI. aijhy guxF vfly cMd iek afdmI hI sfzy kol
hox qF asIN kfmXfb ho skdy hF. ieh nhIN ik hwiQafr hwQ afieaf qy ikqy
buwZI mfr qI, ikqy iksy df muMzf mfr qf, ikqy lwut mfr kr leI. ienHF
hoCIaF gwlF nfl hI iswKF df nuksfn hoieaf hY. ieh gwlF hn ijhdy nfl
iswKI nUM vI bVf nuksfn huMdf hY aqy iswK sMGrsL nUM vI. hor lokF ny qF
sfzIaF DIaF BYxF dI bypqI krnI hI hY, isMGF dy Bys ivc ieh lutyry sfzIaF
bwcIaF dI pwq rol rhy hn, ieMÖ ieh dusLmx dy hwQ mjLbUq kr rhy hn. iswK
afcrx ijhVf ik swcf-sucf afcrx mMinaf jFdf sI, ieh lok Aus nUM Zfh lgf
rhy hn. mYN ies gwl df mudweI hF ik koeI vI sMGrsL EnI dyr awgy nhIN cwl
skdf, ijMnI dyr Aus dI bfr-bfr pVcol nf kIqI jfvy, sfnUM dusLmx qy iglf
nhIN hY. Auhny qF sfnUM KLrIdxf vI hY, PVnf vI hY, mfrnf vI hY[[[qy Auh
ieh sfrf kuJ kr vI irhf hY pr duwK dI gwl ieh hY ik sfzy afpxy vI sfnUM
Zfh lgf rhy hn.”
sfry bYT hoey isMG bfhroN afey bMdy dIaF gwlF sux sux ky hYrfn vI hoeI
jf rhy sn aqy AunHF dy aMdr AuWqsukqf vI jfg rhI sI. Auh bfbf jI dI
isafxp dy Ùfiel vI ho rhy sn, ijnHF ny ieho ijhy bwuDIjIvIaF nUM afpxy
sMGrsL dy nfl joiVaf hoieaf sI, ijhVy iswKI isDFqF bfry, iswKF dIaF duwK
qklIPLF bfry, bVf zUMGf igafn rwKdy sn, prMqU AunHF df igafn kyvl ikqfbF
qwk hI sImq ho ky rih igaf sI[[[
iek isMG pfxI df glfs lY ky afieaf qy Aus ny Auh glfs bulfry vwl vDf
idwqf. bulfry ny Aus isMG qoN pfxI df glfs lY ky pIqf, jyb ivcoN rumfl
kwZ ky hwQ-mMUh pUMiJaf[[[qy nfl hI Aus ny vyiKaf ik iek do isMG ijhVy
ajy Gwt Aumr dy hI sn bVI, avfjLfrI mihsUs kr rhy sn[[[ijvyN bolIaF jf
rhIaF gwlF AunHF nUM pwc nhIN sn rhIaF. bulfrf AunHF vwloN iDafn htf ky
Pyr bolx lwg ipaf, “pMjfb dy kuJ lok, mYN hux AuhnF df nfm nhIN lYxf
cfhuMdf. Auh lok qF mugLl kfl qoN hI srkfry drbfry jfxy pCfxy jFdy rhy
sn. AunHF dI iksy ny vf vwl nhIN sI kdI vyiKaf. mugLl kfl vyly AunHF dy
vwz-vwzyry sdf hmlfvr mugLlF dI afAu Bgq kridaF AunHF nUM sfry dys bfry
dwsdy rihMdy sn ik ies vfr ikhVy ikhVy ielfky ivc kI kuJ hoieaf hY qy
ikwQoN ikwQoN mfl hwQ lwg skdf hY. AunHF dIaF imhrbfnIaF sdkf hI AunHF
df pirvfr srkfry drbfry jfixaf jfx lwgf sI. iPr jdoN mugLlF dI hkUmq
pUrI qrF sQfpq ho geI sI, AudoN vI AunHF ny Aus hkUmq nfl pUrI pUrI sFJ
pfeI rwKI sI. jdoN iswKF nfl lVfeIaF qoN bfad mugLlF ny ieh mihsUs kr
ilaf ik iswK hux iek vwzI sLkqI bx cuwky hn, ienHF dy nfl liVaF gujLfrf
nhIN hoxf, BlfeI iesy gwl ivc hY ik ikvyN nf ikvyN ienHF nfl sulHf
sPLfeI krky afpxI hkUmq nUM kfiem rwiKaf jf sky. AunHF ny iswKF nUM keI
iksm dIaF irafieqF dyx bfry vI soicaf pr iswK Aus hkUmq nfl sulh krn leI
kdficq vI iqafr nhIN sn, ijnHF ny AunHF df hirmMdr sfihb Zfihaf sI. iPr
vI mugLl hkUmq dI pflsI iswKF pRiq nrm ho geI. Aus smyN AuWc jfqI dy
ihMdU ijhVy Aus smyN hkUmq df iek ihwsf sn, Auh bVy duKI hoey. ienHF ivc
dIvfn lKpq rfie, cUVH mwl EhrI, pwtI df sfihb rfie, CIny df krmf,
jMizafly df Bgq inrMjnIaf qy qlvMzI df rfmf rMDfvf bVy aihm sn. ienHF df
hI iek vwz vwzyrf hkUmq df lMgotI-cuwk huMdf sI. ijs ny hOlI hOlI hkUmq
ivc afpxI pCfx iswKF dIaF KuPLIaf sUhF dy dy ky bxf leI sI.
“jdoN iswKF dI cwVHq ho geI qF Auh vI zogiraF vFÕ mjbUrIvws iswKF dy
nyVy ho gey, lMbIaF lMbIaF dfVHIaF aqy suMdr dsqfiraF nfl iswK drbfr dI
sLfn bx gey. pr jdoN iswK rfj jfx lwgf qF iPr mOkf sMBflidaF aMgryjLF dI
qfbydfrI ivc af gey. iek iek iswK nUM PV PV mrvfAux lwgy. iesdy bdly hI
AunHF ny aMgryjLF qoN murwby hfsl kIqy, jLmInF bxfeIaF, keI ipMzF ivc
AunHF dI cODr ho geI. jdoN ajLfdI dI lVfeI sLurU hoeI qF Auh vD cVH ky
aMgryjLF dI vPLfdfrI qy KLusLnUdI hfisl krn leI iqafr rihMdy. afjLfdI
qoN bfad ienHF dI nvIN pIVHI do ihiswaF ivc vMzI geI. dHV%J dry fpN v'f
l,AjgLjig zjiBg r,v h' f. s.lL s. ijt. FsL eH. bA. fpN gLjidqf
f,BCWz>ogbJ r,v h' f. gLiq s. ijt. FsL eH.@ ijhnF ny afpxI mfq BfsLf qy
afpxy swiBafcfr nUM vI pCfnxoN ienkfr kr idwqf. ieMÖ swqHrivaF ivc ienHF
ny iPr ‘vPLfdfrI’ inBfeI qy ienHF ny cux cux ky Auh muMzy mrvfey ijhVy
pMjfbI sUby dI hmfieq krdy sn jF nkslbfVI lihr ivc rl gey sn. nkslbfVIaF
ny keI vfr AuhnF pirvfrF nUM jo ik aijhy ikrdfr vfly sn jF jfgIrdfrI dI
rihMd KMUhd sn, mfrn df Xqn kIqf sI.
“KLflsf jI ! mYN afhnF myrIaF gwlF BfvyN quhfnUM kuJ kOVIaF hI lwgx, mYN
isDFqF qy sMGrsL dI gwl kr irhf hF[[[mYN vI gurU df iswK hF qy myrI
hmdrdI vI AunHF JujfrUaF dy nfl hY, ijhVy qnoN mnoN iswK sMGrsL leI
sLhIdIaF pf rhy ny. AunHF dI eImfndfrI, AunHF dI kurbfnI, AunHF dI iswKI
AuWpr iksy nUM sLwk nhIN hoxf cfhIdf[[[pr duWK qF ies gwl df hY ik AunHF
dIaF kurbfnIaF nUM, AunHF dIaF sLhIdIaF nUM aYvyN hI roilaf jf irhf hY.
sfzy sfhmxy mfsUm lokF dy kql hoeI jf rhy hn, surwiKaf dsqy muMizaF nUM
GrF ivcoN PV PV ky golLIaF df insLfnf bxfeI jf rhy hn[[[pr AunHF dy hwk
ivc koeI vI hfa df nfhrf nhIN mfr irhf, nf hI dysL ivc aqy nf hI bdysL
ivc. ieh lok bfr bfr aihMsf dI rwt lfeI jf rhy ny[[[ienHF nUM bMglf dysL
ivc mnuwKI aiDkfrF dI Xfd afAuNdI hY, ienHF nUM dwKxI aPLrIkf ivc
bydoisLaF dy kql njLr af rhy hn pr ienHF nUM afpxIaF sMgInF Xfd nhIN
afAuNdIaF, ijhVIaF Gwt-igxqI dy lhU nfl rMgIaF hoeIaF ny[[[gurU sfihb ny
KLflsf pMQ dI sfjnf hI byiensfPLI dy iKlfPL lVn leI kIqI sI. asIN keI
sflF qoN ienHF dIaF DwkysLfhI cflF dy ivc hI Psy rhyy aqy ieh hr hIly
sfzy Drm, sfzI BfsLf, sfzy swiBafcfr nUM KLqm krn dIaF goNdF guMddy
rhyy. ieh gwl nhIN ik ienHF nUM kuJ pqf nhIN, sgoN ieh sfrf kuJ jfx buwJ
ky kutlnIqI dy aDIn hI huMdf irhf. duK qF ies gwl df hY ik sfzy ivc vI
ivkfAU mfl bhuq hY. Aus ivkfAU mfl df mMUh idwlI vwl hY qy Auh afpxf
muwl puaf rhy hn. Auh AunHF dy hwQF ivc Kyz rhy hn, ijhVy sfzf sB kuJ
qbfh kr dyxf cfhuMdy hn. hux sfzI lVfeI sfzy svYmfx dI lVfeI hY. sfzI
axKL qy sfzI sLfn dI lVfeI hY, hux sfzI lVfeI CotIaF-CotIaF gwlF qy loVF
dI nhIN rih geI, peI sLihr pivwqr kr idAu, iksy gwzI df nfm afh rwK
idAu, aOh kr idAu, sfzf sMGrsL bVI dyr qoN sLurU hY, hux vI idwlI AuWpr
gMgU dI aOlfd hI rfj kr rhI hY, iksy nUM BulyKf nhIN hoxf cfhIdf ik
ikvyN jd bMdf isMG bhfdr ny srhMd dI iewt nfl iewt KVkfeI sI qF gMgU
zrdf mfrf dOV ky ksLmIr clf igaf sI. iPr jdoN bMdf bhfdr nUM sLhId kr
idwqf igaf sI qF PLruKLsIar ny AunHF lokF nUM swd-swd ky jgIrF idwqIaF
sn ijnHF iswKF nUM mrvfAux ivc shfieqf idwqI sI qy AunHF ivc gMgU dy
vfrsF nUM vI idwlI ivc jfgIr imwlI sI, jo nihr dy kMZy hox krky qy afpxI
pCfx nUM lukfAux krky, AunHF ny afpxy afp nUM nihrU aKvfAuxf sLurU kr
idwqf. so isMG jI ieh iek vwKrf ieiqhfs hY, iehdy bfry iPr kdI gwl kIqI
jf skdI hY. mYN kih irhf sI ik sfzf sMGrsL awj df nhIN bVI dyr qoN
cwilaf af irhf hY. AudoN pfp dI jMÖ kfbl qoN afAuNdI sI, hux ikDroN
afAuNdI hY ? ies bfry iksy nUM BulyKf nhIN hoxf cfhIdf sfzf sMGrsL keI
pVfvF ivcoN lMiGaf hY.
“gurU arjn sfihb dI sLhIdI, gurU qyg bhfdr sfihb jI dI sLhIdI, cfr
sfihbjLfidaF dI sLhIdI, pMjF ipafiraF dI sLhIdI. lwKF hI isMGF dIaF
sLhIdIaF, sLhIdIaF df qF koeI aMq hI nhIN. KLflsy df qF jnm hI sIs dyx
qoN hoieaf hY, Bfv KLflsf jnimaf hI sLhIdI qoN hY. isMG jnm qoN lYky hux
qwk sLhIdIaF dyNdy af rhy hn, ies df kfrx kI hY ? isMG AudoN vI sLhIdIaF
dyNdy sn qy hux vI dy rhy hn. ieho hI socx vflI gwl hY ik ieh sLhIdIaF,
dy kfhdy leI rhy hn ? iswDI gwl hY ik afpxy insLfny dI prfpqI leI. suafl
ieh pYdf huMdf hY ik KLflsy df insLfnf kI hY ? iswK kOm kfhdy leI sfjI
geI sI ? ieh kyvl rfj hfsl krn leI nhIN sI sfjI geI, rfj hfsl krn dy hor
vI keI hwQ-kMzy ho skdy hn. jykr KLflsy df insLfnf kyvl rfj Bfg pRfpq
krnf hI huMdf qF bGyl isMG idwlI df ijwiqaf hoieaf qKLq ikAuN Cwz ky
afAuNdf ? lok ijhnF nUM sfrI gwl dI smJ nhIN, ies gwl nUM mKLOl ivc
lYNdy hn ik iswK kOm jbr qy jLulm df tfkrf krn leI sfjI geI sI. ijMnI
dyr smfj ivcoN jbr qy jLulm KLqm nhIN huMdf, iswKI dy prvfny sLhIdIaF
dyNdy rihxgy. jbr qy jLulm dy tfkry leI hI KLflsf pMQ dI isrjxf kIqI geI
sI, so awj dy sMGrsL df insLfnf KLflsf pMQ dy insLfny nfl myl KFdf hoxf
cfhIdf hY. KLflsf pMQ df insLfnf hY bhu-kyNdirq smfj ijwQy AUc nIc nhIN,
sB brfbr hn, ieko akflpurK dy spuwqr, ijwQy sFJIvflqf df bolbflf hovy,
ijQy KLflsy dI srdfrI hovy, ieh srdfrI jLor-jbr dI srdfrI nhIN sgoN
sdguxF dI srdfrI. so KLflsf jI, ienHF gwlF nUM iDafn ivc rwK ky afpxy
sMGrsL df mulMkx kro. afpxy afp aMdr JfqI mfro[[[afqm cInx nfl hI syD
imldI hY. KLflsf jI ! mYN afpxI smJ soc muqfbk ijhVy cfr sLbd quhfzy
sfhmxy rwKy hn, ho skdf hY AunHF ivc koeI sLbd aijhf boilaf igaf hovy
jIhny iksy dy ihrdy nUM duK phMucfieaf hovy, Aus dI ikRpf krky iKmF
krnf. mYN bfbf jI df qy afp sB df DMnvfdI hF ijnHF ny mYnUM juJfrU isMGF
dy drsLn krvfey, ijhVy jfnF qlI qy rwK ky jUJ rhy hn, vfihgurU jI kf
KLflsf ! vfihgurU jI kI PLiqh.” kihky Auh isMG bYT igaf.
bfbf jI hOlI ijhI AuTy qy isMGF nUM PLiqh bulf ky boly : “KLflsf jI !
huxy qusIN srdfr jI dy ivcfr suxy, bVy AWucy qy cMgy ivcfr sn ienHF dy,
pr ijhVI gwl aPLsos nfl kihxI pYNdI hY, Auh ieh hY ik sfzf buwDIjIvI jF
qF bhuq agFh lMG igaf hY jF eynf pCV igaf hY ik Auhdf qy sfzf myl iksy
pVf AuWpr vI nhIN ho irhf. ieh sfnUM dosL dyNdy rihMdy ny aqy sfnUM ieh
iglf hY sfzf buwDIjIvI bRfhmxvfdI soc df isLkfr hoky pdvIaF, mfieaf aqy
ahuidaF ipwCy Bwjf iPr irhf hY. aYsI gwl nhIN ik sfzy buDIjIvI nUM koeI
smJ nhIN, smJ iehnUM sfrI hY[[[ieh sfzy sMGrsL nUM vI smJdf ey, pr afpxy
suwK-afrfm aqy suwK-shUlqF qoN vFJy ho jfx dy zroN ieh sLih mfr ky bYTf
hoieaf ey aqy ienHF df iek vrg ajyhf hY ijhVf JUT qy swc nUM qF smJdf ey
pr bfhrly isDFqF PLlsiPLaF, mfzlF aqy iQAUrIaF nfl afpxy afp nUM afm
lokF qoN AuWcf smJ ky afpxy afp nUM agFh vDU dws ky ienHF gwlF qoN
iknfrfksLI kr irhf hY. ies sfrI siQwqI ivc jykr vyiKaf jfvy qF dosL Aus
df iekwly df hI nhIN, asIN afpxIaF sMsQfvF vwloN kdI Aus nUM sFBx dI
koisLs hI nhIN kIqI. ijhVIaF gwlF srdfr horF iewQy kIqIaF hn, mYN smJdf
hF ieh bVIaF muwlvfn hn. ienHF gwlF nUM pwly bMnH ky qurn dI bVI loV hY,
jykr iewho gwlF hI asIN pwly bMnH leIey qF asIN afpxI mMjLl vwl vwD skdy
hF. ijhVI gwl ienHF ny insLfny dI kIqI hY, mYN smJdf hF ik gurU-KLflsf
pMQ, mnuwKI sMbMDF nUM iek ivsLysL pwDr AuWpr rwK ky gwl krdf hY aqy ieh
pwDr Auh hY ijwQy rfjf qy rMk, gurU qy cylf, dfqf qy Bugqf, sMq aqy
ispfhI aqy mIrI qy pIrI dI dvYq KLqm ho jFdI hY. ienHF df ivroD KLqm
krky gurU sfihb smwucI mnuwKqf dy smUh nUM pMQ dy rUp ivc pysL krdy hn
aqy pMQ dI hsqI vI mhfrfj dy rUp ivc pRgt huMdI hY. ijs df Bfv ieh hY ik
ies dI soc ajokI sFJIvflqf dy isDFq dI soc df isKr hY. sfzy leI afpxf
insLnf imwQx smyN ienHF sfrIaF gwlF df iDafn rwKxf bVf jLrUrI hY, mYN
srdfr horF df nF jfx buwJ ky nhIN lY irhf ik ikDry sfzy krky ienHF df
pirvfr vI ksLtF ivc nf pY jfvy. ieh nOkrIpysLf afdmI hn. asIN qF sB kuJ
iqafigaf hoieaf hI hY, sgoN kihxf ieh cfhIdf hY ik sfnUM sfzy sB kuJ qoN
vwK kr idwqf igaf hY; nhIN qF iks df idwl nhIN krdf ik Auh afpxy pirvfr
ivc amn cYn dI ijLMdgI jIvy ? iek vfr iPr mYN ienHF srdfr horF df DMnvfd
krdf hF aqy afs krdf hF ik ieh iPr vI smyN smyN sfnUM afpxy sLuB ivcfrF
nfl invfjdy rihxgy. vfihgurU jI kf KLflsf vfhygurU jI kI PLiqh !”
25
bVI puwC-igwC qoN bfd qy dirafPLq qoN bfd bicwqr isMhu iBMdy nUM bfbf jI
dy zyry lY afieaf. iekihry pqly srIr dy qy suhxy sunwKy muhFdry vflLy
iBMdy ny bfbf jI dy pYrIN hwQ lgfieaf. bfbf jI ny Aus nUM Blf hovy dI
afsLIrvfd idwqI aqy Auh bfbf jI sfhmxy bYT igaf. jdoN iBMdf Qwly ivCI
kfeHI AuWpr cONkVf mfr ky bih igaf qF bfbf jI bicwqr nUM sMboDn krky
boly, “ikAuN BeI bicwqr isMGf qyrf idl kI kihMdf hY ies isMG bfry ?”
“bfbf jI mYN qF pUrI CfxbIx kr leI hY ies bfry, mYnUM qF ieh inwgr isMG
lwgdf hY qF hI qF mYN ies nUM quhfzI hjLUrI ivc lY kY afieaf hF. mYnUM
ies gwl df vI pqf sI ik qusIN QoVHyH kIiqaF iksy nUM afpxI CfAuxI ivc
afAux dI iejfjLq vI nhIN dyNdy, pr ies isMG dI isdkidlI aqy iqafg dI
Bfvnf ny mYnUM iehnUM quhfzy nfl imlfAux leI mjbUr kr idwqf.”
“ikAuN BeI iswKf ! hux qMU dws ik qyry nfl kI bIqI ? jo qMU ies mfrg qy
cwlx df mn bxfieaf hY ?”
“bfbf jI hux qF rihMdI ijLMdgI gurU lyKy lgfAux df hI cfa bfkI rih igaf
hY. mYnUM hux afx ky pqf lwigaf ey ik asIN aYvyN hI PokI afjLfdI dy isr
AuWpr afkVy iPrdy hF aqy ieh afjLfdI vI iek Brm-BulyKf hI hY. sfzy isr
AuWpr hr vyly iek gupq qlvfr ltkdI rihMdI ey, ies gwl df mYnUM hux afx
ky pqf lwgf ey.”
“qF vI, qyry nfl vfpiraf kI ey ?”
“bfbf jI, mYN cMgf Blf afpxf kfrobfr krdf sI, iksy dy nfl lYx dyx nhIN
sI rwiKaf. drbfr sfihb AuWpr hoey hmly ny mYnUM vlMUDr qF idwqf sI pr
buwZy mF-bfp vwl vyK ky kuJ kr nhIN sI skdf. Brf myrf pihlF hI iek mr
igaf sI. hux AunHF dI vihMgI cwukx vflf mYN hI rih igaf sI. ipAu AuNÖ
awKF qoN inDfn ey, mF ivcfrI AuNÖ rulI rihMdI ey, Gr dy cfr isafV sn qy
mfVI motI vfhI krky gujLfrf krdf sF. nfly sLihroN ijhVy zMgr duwD dyxoN
hwt jFdy sn Auh hirdafry lY afAuNdf sF, sfl Br AunHF nUM sFBdf qy jdoN
koeI duwD dyx lwgdf qF sLihrIey af ky pMj duaMjI muwl pf ky apxy zMgr lY
jFdy sn qy mYnUM QoVyH bhuqy pYsy iml jFdy sn. iPr mYN vyiKaf ik AunHF
zMgrF df Kpf ijLafdf hY qy PLfiedf Gwt. Auh DMdf Cwz ky mYN sLihr dwuD
Zox lwg ipaf.”
“isMGf qMU lMmIaF khfxIaF pf ky bih igaF eyN, sfzy kol vkq bVf Gwt ey,
qMU gwl iswDI kr,” bfbf jI ny Aus nUM toikaf.
“iswDI gwl ieh hY bfbf jI, iek idn mYN irksLy qy bYTf bfjLfr ivcoN jf
irhf sF, mYnUM pqf hI nf lwgf ik ikhVy vyly iksy ny mYnUM ipwCoN af jwPf
mfiraf. ieh vI pqf nf lwigaf ik Auh ikMny jxy sn. AunHF myrIaF awKF bMnH
leIaF. do cfr idn pihlF hI mYN iksy doDI df sfeIkl ivkfieaf sI, ijhny
sfeIkl ilaf sI, Auhny ajy dUjy nUM pYsy nhIN sn idwqy qy vycx vflf bfr
bfr pYsy mMg irhf sI. mYN smiJaf ik AunHF ivcoN iksy ny hfsy nfl myrIaF
awKF bMnH leIaF ny. mYN afKF Kohl idAu Auey myrIaF awKF, mYN AuWDr hI
cwilaf hF, pYsy lYx pr myrI iksy ny gwl hI nf suxI. mYnUM AunHF ny Bry
bfjLfr ivcoN cuwk ky mfrUqI vYn ivc suwt ilaf. awKF bwDIaF hox krky
mYnUM ieh nf pqf lwgy ik mYnUM BfAUaF ny cuwikaf hY ik puils ny, mYN
zrdf mfrf bolF hI nf. mYN soicaf ik jy BfAU hoey qy mYN iksy puils aPLsr
df nF lY idwqf qF Auh kihxgy ik ieh tfAUt ey[[[bMdy puils dy AuNÖ mYnUM
iek do sLihr ivc jfxdy sn. mYN soicaf jy BfAUaF df nF lY idwqf qF puils
ny golLI mfr dyxI eyN. Auh mrUqI vYn sLihr ivc GuMmdI GumfAuNdI pqf nhIN
ikhVy ieMtYrogysLn sYNtr ivc phuMc geI. myrIaF qF awKF bwJIaF hoeIaF sn
mYnUM qF bws cIkF dIaF afvfjLF hI suxn. hux mYnUM pqf lwgf ik mYnUM
cuwkx vflI puils hI hY, awKF AunHF myrIaF ajy vI nhIN sI KohlIaF.
afAuNidaF hI AunHF myry sfry lIVy lfh idwqy qy aFhdy : hux dws peI qyry
ikMny nF ny ?
“mYN afiKaf : Bf jI myry do nF ny, Gr ivc qy dosq imwqr mYnUM iBMdf
iBMdf kihMdy ny qy kfgLjLF ivc myrf nF blivMdr isMG hY. Auh afKx lwgy :
iswDf ho ky dws dyh, bMdy df puwq bx ky, nhIN qF sfzy kol pwuCx dy bVy
qrIky ny, asIN afpy puwC lvFgy.
“mYN AunHF nUM afiKaf, ‘jnfb, mYN JUT nhIN boldf, myry ieho do nF hI
ny.’
“Auh afKx lwgy qyry pMj nF hn, pihlf qyrf nF kulvMq isMG hY, iesy nF hyT
qMU iqMn bMdy kql kIqy hn, dUjf qyrf nF sqnfm isMG hY, ies nF hyT qMU do
bMdy kql kIqy hn. qIjf qyrf nF kulivMdr isMG hY, ies nF nfl vI qMU kql
kIqy hn. cOQf nF qyrf suKivMdr isMG hY aqy hux qMU BuipMdr isMG bixaf
iPrdf hYN, qMU kihMdf hYN ik qyry do hI nF ny. hux vI mMn jfh, nhIN qy
aglf kMm sLurU hox lwgf eI. bfbf jI AuWQy AunHF ieho ijhy bMdy rwKy hoey
ny ik Auh gflHF Auh kwZdy ny ik bMdf jIAuNdf jfgdf hI DrqI ivc gLrk ho
jfvy, kuwtmfr df AuWQy eynf dwuK nhIN, ijMnf AunHF dIaF mFvF BYxF dIaF
gflHF df huMdf ey. mYN bQyrf AunHF nUM ikhf ik mYN PLlfxy ipMz df hF qy
mYN sLihr ivc duwD vycx afAuNdf hF, ijhVy mrjLI dukfndfr koloN puwC lAu
pr Auh mMnx hI nf. iPr myry kMnF ny eynf hI suixaf ik cfVH idAu. AunHF
myry hwQ ipwCy bMnyH, iKwc ky rwsf pf ky AuWpr tMg idwqf. myrIaF pIV nfl
cFgrF inkl geIaF. Pyr do iqMn jixaF ny myrIaF dovyN lwqF pfisaF nUM iKwc
ky mYnUM pfV hI dyx lwgy. mYN bQyrf afiKaf ik ijs df quhfnUM BulyKf
lwgdf ey, mYN Auh nhIN, mYN bVI hfl pfhiraf kIqI pr Auh mMnx hI nf. Auh
ieho hI afKI jfx : koeI gwl nhIN puwq, qMU huxy dwsyNgf sfrf kuJ. iPr
AunHF iek msLIn ijhI clfeI qy AuhdIaF qfrF nUM myry cwizaF ivc Pyrn
lwgy. Auhdy krMt nfl myrI jfn hI inkl geI. Pyr nhIN mYnUM hosL rhI iksy
gwl dI. mYN byhosL ho igaf sF. jdoN mYnUM hosL afeI qF Auh ajy vI puwC
rhy sn, dws dy sfrf kuJ, nhIN qy ajy hor hoxf eI qyry nfl bhuq kuJ. mYN
AunHF dy bVy vfsqy pfey, peI qusIN gLlq bMdy nUM hI qsIhy dyeI jFdy ho,
zwizaf zwizaf ky mYN AunHF nUM ikhf quhfnUM BulyKf lwgf ey. pr Auh khI
jfx, ‘asIN sfrf kuJ dirafPLq kr ilaf ey, qMU bMdf hI Eho hYN.’ mYN socF
peI iksy dusLmx ny vfr kIqf ey qy mYnUM Psf idwqf ey puils nUM pYsy dy
ky. Pyr AunHF afps ivc gwlbfq kIqI qy myry igwitaF nUM rwsf pf ky puwTf
ltkfa idwqf. iqMn cfr jixaF ny myrIaF bfhvF PVky iKwcIaF qy iPr myrI jfn
inklx qy af geI. Auh afKx lwgy, ‘ajy vI vylf eI dws dyh, nhIN qF asIN
qyrIaF dovyN bfhvF vwZ dyxIaF hn.’ lAu bfbf jI AunHF pqf nhIN kI kIqf ik
mYN kVwk krdI afvfjL suxI qy ieMÖ lwigaf ijvyN AunHF ny myrIaF dovyN
bfhvF moiZaF lfgoN vwZ idqIaF hox. pihlF mYN AuNglF ihwlf ky vyKx dI
koisLsL kIqI ik bfhvF nfl hY vI ik nhI, pr AuNglF ikwQoN ihwlx QoVHI dyr
bfad mYN iPr byhosL ho igaf.”
“lfhnq hY ieho ijhy bMidaF qy ijhVy ieho ijhf axmnuwKI vrqfrf krdy hn.
Auh bMdy nhIN hYvfn ny.”
“bfbf jI, mYN afp ieho ijhy awiqafcfrF ivcoN lMiGaf hF, pr ies isMG df
hfl sux ky hor vI hYrfn hoieaf hF. bVf dwuK huMdf hY ieho ijhIaF gwlF
sux ky”, BfeI bicwqr isMG ny iBMdy dI khfxI nUM ivcoN tok ky ikhf.
“BfeI bicwqr isMG ! ieh vihsLIpuxf iensfnF df nhIN, ieh AunHF qurkF dy
quKLm ny ijnHF ny hmilaF vyly ieh gMdy bIj sfzI DrqI AuWpr bIjy sn,
ijhVy hux kMizaflIaF JfVIaF vFÕ vwD Puwl gey ny, AunHF gMdIaF kuwKF dy
jfey, ienHF bIjF nUM hux jdoN mOkf imldf hY, Auh afpxI vihsLI jLihnIaq
nUM lokF `qy awiqafcfr nfl sMquwsLt krdy ny”, bfbf jI ny ies smwisaf nUM
ieiqhfs nfl joVidaF ikhf.
“isMGf qyrI bMd KLlfsI iPr ikvyN hoeI ?” bfbf jI ny pWuiCaf. “bMd KLlsI
bfbf jI kI hoxI sI, jdoN mYnUM hosL afeI qF AunHF mYnUM DrqI AuWpr
lfihaf hoieaf sI. mYN lMmf ipaf awDmoieaf hoieaf krfh irhf sF. iek afdmI
myry kol afieaf qy afKx lwigaf, ‘mNY qyrf Brf eI aF, qMU mYnUM dws dyh
sfrf kuJ nhIN qy ieh huxy qYnUM bfhr lY jfxgy aqy golLIaF mfr ky mukfblf
bxf dyxgy.’ mYN afiKaf, `cwlo koeI gwl nhIN, hux bfhvF qF AunHF vwZ hI
idqIaF ny, mfr hI dyx qF iehdy nfloN cMgf ey.’ Auhny myrIaF bfhvF nUM
hwQ lf ky mYnUM dwisaf ik myrIaF bfhvF sflm sbUqIaf ny, pr mYnUM Auhdf
ajy vI XkIn nhIN sI af irhf. mYN Aus nUM afiKaf, ‘hwCf jy qMU myrf Brf
eyN qF myrIaF awKF qoN pwtI Kohl dyh’, Auh afKx lwigaf, ‘mYN pwtI nhIN
Kohl skdf.’
“mYN Aus nUM afiKaf, qyrf myrf Drm irhf, jy mYN bc igaf qF ijMny pYsy
qMU mMgyNgf mYN qYnUM idaFgf pr mYnUM Guwt ku pfxI ipaf dyh, mYN qyrf
aihsfn sfrI Aumr nhIN BuwlFgf”
‘‘Auh aFhdf, ‘pfxI mYN nhIN ipaf skdf, qYnUM AunHF ny lfeIaF ny ibjlIaF,
jy iek Guwt vI pfxI qyry aMdr clf igaf qF qMU mr jfxf ey.’
“Aus kMjr dI gwl sux ky mYN hor zr igaf qy mYN Aus nUM ikhf, ‘jy hor kuJ
nhIN qF rumfl iBAuN ky hI myry mUMh nUM lf dyh.’
“Auh aFhdf, ‘qMU muVHkf mVHkf cwt ky hI gujLfrf kr lf.’
“mYN Aus df iPr qrlf mfiraf, ‘jy qMU myrf Brf eyN qF qMU Plfxy
zI[aYs[pI[ nUM PLon krky dws dyh ik iBMdf PiVaf hoieaf ey, jy nhIN qF
Plfxy Tfxy myrf iek Xfr muxsLI lwigaf hoieaf ey, AuhnUM dws dyh, Auh
afpy ienHF nUM sfrf kuwJ dws dyvygf.’
“Auh bMdf bfbf jI bfhr igaf qy jf ky Auhny AunHF nUM afiKaf, ‘Auey qusIN
gLlq bMdf hI kuwtI jFdy ho, Auh qy vwzy vwzy puils aPLsrF dy nF lYNdf
hY.’ pqf nhIN AunHF ny PLon kIqf ik nhIN. pr Auh afey qy mYnUM kwpVy
puafey, juwqI qy pwg myry hwQ ivc PVfeI, awKF AunHF ajy vI nhIN sn
KohlIaF qy ibTf ky mYnUM vYn ivc sLihr dy iek cOk ivc ryq dI ZyrI AuWpr
jf suwitaf. ryq qy suwtx qoN pihlF AunHF ny myrIaF awKF Kohl idwqIaF pr
mYnUM idwsy hI kuJ nf, mYnUM ieMÖ lwgy ijvyN mYN bcxf hI nhIN, nfsF
myrIaF ivcoN sfh ieMÖ inkly ijvyN hvfV inkldI hY. qRyh nfl myrI jfn hI
inkldI jFdI sI. ikMnI dyr mYnUM pqf hI nf lwgf ik mYN ikwQy ipaf hoieaF
hF. Pyr hOlI hOlI myrI pCfx ivc afieaf ik mYN bws awzy dy nyVy hI ikDry
ipaf hoieaf hF, prHF iek ryhVI vflf sI. mYN AuhnUM ’vfj mfrI qy afiKaf :
Brf mYnUM sLkMjvI ipaf. Auh afieaf qy puwCx lwgf, ‘kI gwl, buKLfr ciVHaf
hoieaf ey ?’ gwl myry hwQ af geI, mYN vI afKF, ‘BfAU bhuq ijLafdf buKfr
ciVHaf hY.’ zrdf mfrf mYN iksy nUM ieh nf dwsF ik mYnUM puils PV ky lY
geI sI qy mYnUM eynf mfiraf ey. mYN eynf ziraf hoieaf sF ik mYnUM ieho
zr mfrI jfey ik ikDry mYnUM iPr puils nf PV ky lY jfvy.”
bfbf jI ny AuhdI sfrI gwl suxI aqy iek isMG nUM iesLfrf kIqf ik Aus nUM
iksy koTVI ivc lY jfvy qy Aus dI syvf sMBfl kry. bfbf jI df hukm mMn ky
iek isMG iBMdy nUM nfl lY quiraf.
|