Welcome to Seerat.ca

sLhId df buwq

 

- virafm isMG sMDU

suKLn surjIq pfqr dy
hy kivqf dy qIrQ[[[[

 

- surjIq pfqr

dOlq

 

- suKpfl

myrf kfkf, myrf mfx-hrBjn mfn

 

- iekbfl mfhl

rwb qYƒ rfËI rwKy

 

- inMdr GuigafxvI

lVIvfr nfvl
prfieaf Dn

 

- sfDU isMG DfmI

vwizaF bMidaF dIaF bicqr bfqF

 

- igafnI sMqoK isMG afstRylIaf

rMgF dy cqyry s: soBf isMG sMg rMgolI

 

- jrnYl isMG syKf

pCfx

 

- hrpRIq syKf

sB qoN vwzI cIË dyKidaF-1

 

- blijMdr nsrflI

ivaMg
XfrF dI lwq hmyÈf Aupr …

 

- govrDn gwbI

bwgf mfmf nI iksy ny bx jfxf

 

- jsvIr isMG rfxf

jdoN myrI arQI AuTf ky cly
 

- muÉiqafr isMG

bVy mËy nfl Éud hI afpxI qbfhI vwl vD irhf bMdf

 

-zf[suirMdr mMz

aYmrjYNsI aqy ‘kwK-kfnF’ dI vfrI
 

- virafm isMG sMDU

iqMn kivqfvF
 

- divMdr kOr

lVIvfr nfvl
nIly qfiraF dI mOq-2
 

- joigMdr kYroN(zf)

iqMn khfxIaF_iewk idRÈtIkon

‘khfxI ivcfr mMc torFto dy vfrisk smfgm ivwc iqMn khfxIaF qy crcf’

pRo[ hrBjn isMG dy nfvl “bldy isivaF df syk” Aupr BrvIN ivcfr crcf

quhfzy KLq
 

 


iqMn khfxIaF - iewk idRÈtIkon
{pfxI (jrnYl isMG), vihMdy pfxIaF dy prCfvyN (imMnI gryvfl) mom dy KMB (myjr mFgt)}
- virafm isMG sMDU
 

 

trFto vwsdy iqMn khfxIkfrF dIaF iqMn khfxIaF dy hvfly nfl asIN ilKI jf rhI ajokI ‘knyzIan pMjfbI khfxI’ dy nkÈ pCfnx dI koiÈÈ krFgy. ieh iqMn khfxIaF hn: jrnYl isMG dI ‘pfxI’ ; imMnI gryvfl dI ‘vihMdy pfxIaF dy pRCfvyN’ ; aqy myjr mFgt dI ‘mom dy KMB’.
prvfs Dfrn krnf qF Èfied pMjfbIaF dy ÉmIr ivwc hY. mYnUM qF ieh vI lwgdf hY ik sdIaF qoN hOlI hOlI dUjIaF DrqIaF qoN hmlfvrF dI Èkl ivwc pMjfb ivwc afAuNdy rhy lok bhuq vwzI igxqI ivwc eyQy hI vws jFdy rhy. ieQoN dy bhuiqaF mUl bfiÈMidaF nUM AuhnF ny pUrb aqy dwKx vwl Dwk idwqf aqy ijhVy ipwCy bcy rih gey AuhnF dIaF aOrqF nfl ivafh-sMbMDF rfhIN Auh ‘prvfsI’ hmlfvr hOlI hOlI ieQy hI Gul-iml ky ieQoN df hI ihwsf ho gey aqy ieQoN dy mflk bx gey. asIN AuhnF ‘prvfsIaF’ dI hI afl-aOlfd hF. sfzy pMjfbIaF ivwc pqf nhIN ikwQoN ikwQoN dIaF jfqIaF, kOmF jF nslF df lhU imilaf hoieaf hY. sfzy Dur avcyqn ivc, cMgI roËI-rotI dI qlfÈ ivwc pMjfb af vwsy aqy ieQoN dy hI ho gey puriKaF df sdf ‘gqIÈIl’ rihx df asr zUMGIaF jVHF jmfeI bYTf hY. Èfied ieh vI iewk kfrn hY ik sfzy ÉmIr ivwc prfeIaF DrqIaF nUM gfhux, apnfAux dI lflsf dUjy BfrqI lokF nfloN kuwJ vDyry hY.
ipClI sdI ivwc pwCmI mulkF ivwc pMjfbI lok bVI vwzI igxqI ivwc afx vwsy. jdoN vI koeI jxf afpxI DrqI nUM Cwz ky iksy prfeI DrqI qy vfs krdf hY qF Auh afpxf siBafcfr, afpxIaF kdrF kImqF afpxy nfl lY ky afAuNdf hY. pwCm dy BfrU siBafcfr dy hmly qoN bcy rihx leI aqy afpxI pCfx bcf ky afpxIaF jVHF nfl juVy rihx leI qrlo-mwCI vI huMdf rihMdf hY aqy afpxI smrwQf anusfr ‘smuMdr ivwc zuwbxoN bcx leI pfxI `coN isr bfhr kwZ ky sfh lYx df’ Xqn vI krdf rihMdf hY.
ieho kfrn hY ik asIN prvfs Dfrn krky vI iewk ‘bMd siBafcfr’ ivwc ivcrdy hF. sfzf muZlf aqy bhuqf prvfsI sfihq iesy bMd siBafcfr dI khfxI kihMdf sI. ijs ivwc ipwCy df hyrvf, nslI ivqkrf, pIVHI-pfVf, siBafcfrk qxfE aqy siBafcfrk anukUlx dy BÉdy ivÈy kyNdr ivwc rhy.
asIN ivdyÈF ivwc af ky nvyN hflfq aqy smfj dy anUkUl hox dy Xqn ivwc qF hF pr afpxf ipwCf Buwly nhIN. EDrlf pMjfb afpxy nfl hI cuwk ky lY afey hF. ‘pwCmI’ ho ky vI ‘pMjfbI’ bxy rihxf cfhuMdy hF. afpxI pCfx gvfAuxf nhIN cfhuMdy. ieho kfrn hY ik: pMjfbIaF dI bhu-igxqI vfly QfvF qy rihxf cfhuMdy hF ikAuNik afpixaF ivwc vfs surwiKaf df aihsfs idMdf hY. asIN afpxy Drm sQfn, mfrkIt sYNtr, skUl Ausfry hn. bwicaF nUM Ëbfn aqy siBafcfr nfl joVn df iÌkr rwKdy hF. siBafcfrk myly, Gol-kbwzI, sfihq rcnf, kfnÌrMsF, nftk qy sYmInfr krky ipwCy nfl sMbMDF nUM qro-qfËf rwKx dI koiÈÈ ivwc rihMdy hF. ryzIE, aÉbfrF, irsfly aqy tI vI cYnl clfAuNdy hF. ieQoN dI isafsq ivwc vI ihwsf lYNdy hF pr afpxy pYsy dy Ëor nfl pMjfb dI isafsq qy vI asr aMdfË hox dI koiÈÈ krdy hF. bwicaF nUM ipwCy pMjfb ivwc ivafhuxf cfhuMdy hF.
ieho kfrn hY ik ieQoN dy pwCmI vsnIkF nfl sfzI sFJ bhuqI kfrobfrI aqy clfvIN iksm dI hI rhI hY. asIN afpxy pMjfbIaF vFg pwCmI lokF dy GrF ivwc nhIN afAuNdy jFdy, KFdy-pINdy aqy ivcrdy. sfzy AuhnF nfl sMbMD bhuqy aMqrMg nhIN bx sky. iesy krky asIN ieQy afpxf hI iewk ‘prdysI pMjfb’ vsfieaf hoieaf hY.
sfzy mnF ivwc ieDr af vwsx dI sMquÈtI aqy ipwCf Cwz afAux dI ivlkxI df dvMd hY. iesy dvMd ivwc bfhr vwsdf pMjfbI bMdf ijAUNdf hY. sfzf sfihq vI ‘sMquÈtI’ aqy ‘ivlkxI’ dy iehnF dohF isiraF ivwc lmkdI rwsI AuWqy qxfE ivwc ivcrdy aqy hr pl izwg pYx qoN bcdy bMdy dI khfxI kihMdf hY. ijAuN ijAuN sfzI nvIN pIVHI jvfn aqy vwzI ho ky pwCmI rihql df ihwsf bxn vwl vD rhI hY iqAuN iqAuN sfzf pwCmI lokF nfl kfrobfr aqy sihcfr vI vD irhf hY. ies nfl keI iksm dIaF smwisafvF aqy sMkt vI vD rhy hn. nvIN knyzIan pMjfbI khfxI dI ivÈyÈqf ieh hY ik hux iesny ‘Buhyrvy’ qoN pfr jf ky aMqr-siBafcfrk sMbMDF aqy srokfrF nUM Ëbfn dyxI ÈurU kIqI hY. ieh khfxI ‘prdysI pMjfb’ dI jkV ivwc Psy mnuwK dy kwsfE aqy qxfE nUM ibafn vI krdI hY pr ies kws ivcoN inkl ky afpxy ivcrn df dfierf moklf krn dI pRyrnf vI idMdI hY. ieh khfxI pMjfbI bMdy nUM pMjfb dI Drfql qoN cuwk ky ivÈv srokfrF nfl joVn dI pihlkdmI krdI hY. pMjfbI khfxI ivwc vsqU-cox dy pwKoN ieh nvF vrqfrf hY.
crcf aDIn khfxIkfrF ivcoN jrnYl isMG dI qF sgoN ieh vI ivsLyÈqf hY ik Ausny ‘tfvrË’ vrgI khfxI ilK ky vsqU dy pwDr qy pMjfbI khfxI ivwc iewk nvF afXfm joVn dI koiÈÈ kIqI hY aqy khfxI isrÌ pMjfbI mnuwK dI nf ho ky sMsfr dy iksy vI mnuwK dI khfxI ho geI hY. pr iesdf mqlb hriÊË ieh nhIN ik prdysI pMjfbI srokfrF vflI khfxI ies nfloN GtIaf jF ipwCy rih geI hY. jrnYl isMG aqy dUjy aijhy khfxIkfrF dI khfxI dI ivÈyÈqf iesdy vwKry vsqU-cox ivwc hY; iksy qrHF vI cMgy jF mfVy hox ivwc nhIN. cMgf jF mfVf AusnUM khfxIkfr dI msilaF nUM jfnx aqy smJx dI pRiqBf aqy klf sMgTn ivwc Zfl skx dI Xogqf ny bnfAuxf hY.
iqMnF khfxIkfrF dIaF khfxIaF df iewk sFJf sUqr ieh hY ik iesdy pfqr siBafcfrIkrn dI pRikiraf ivwc pey hoey hn. do iviBMn rihql vflIaF siBaqfvF dy nËdIk hox ivwc sB qoN mhwqvpUrn BUimkf aMqr-siBafcfrk ivafh-sMbMDF ny inBfAuxI huMdI hY.
‘pfxI’ ivwc rfjU aqy ÈYrn df afpsI ivafh do siBaqfvF jF siBafcfrF imln-ibMdU bxdf hY, ijs nfl ijLMdgI dy Kloqy pfxIaF ivwc hlcl mwcdI hY. ‘vihMdy pfxIaF dy prCfvyN’ ivwc ivjX aqy lfrf df ivafh do kOmF df sihcfr-sUqr bxdf hY. ‘mom dy KMB’ ivwc vI muwK-pfqr iÈMdI dI DI df sMbMD iksy pwCmI lVky nfl hox dI knsoa imldI hY. iesqoN ielfvf iesy khfxI ivwc iÈMdI aqy zOnf df afpsI sihcfr aqy ‘vihMdy pfxIaF dy prCfvyN’ ivwc aYNjlf aqy mIrf dI dosqI dwsdI hY ik pUrb aqy pwCm dy lok afpxy bMd dfieiraF ivcoN inkl ky iewk dUjy nUM imlx lwgy hn. ies imlfp dIaF afpxIaF smwisafvF hn ijMnHF dI inÈfndyhI lyKk afpo afpxI pRiqBf aqy smrwQf anusfr krdy hn.
jdoN do siBaqfvF jF siBafcfr iewk dUjy nfl tkrfAuNdy hn qF dohF iDrF nUM hI sdmf lgdf hY. AuhnF nUM afpxf vwKrf rMg Guldf-ipGldf idKfeI idMdf hY. ieMj dovyN iDrF klcrl sdmy dI avsQf ivcoN guËrdy hn. hryk iDr nUM afpxf siBafcfr cMgf aqy AuWqm lwgdf hY aqy dUjy ivwc koeI nf koeI kfx jF AUx nËr afAuNdI hY.
pr siBafcfrF aqy siBaqfvF df vwKrfpn AuhnF dy cMgy jF mfVy hox ivwc nhIN, kyvl ‘vwKry’ hox ivwc hY. khfxIkfrF ny ies vwKrypn nUM PVHx dI koiÈÈ kIqI hY.
‘pfxI’ ivwc afpxI gwl kihx leI lyKk ivroDI-juwt Ausfrdf hY.
suKjIq kOr aqy rfjU qy ÈYrn jF pwCm aqy pMjfb.
suKjIq kOr pUrb dI siBaqf dI pRqIinD hY aqy ÈYrn qy rfjU pwCmI sBiaqf dy.
ies ivroDI juwt dy afpsI qxfEÈIl irÈqy rfhIN lyKk vwK vwK iDrF dy pYNqVy qoN AuhnF nUM vyKdf aqy Ëbfn idMdf hY. siQqIaF pyÈ krdf hY aqy AuhnF dy gflipk arQ isrjdf hY.
hryk siBaqf jF siBafcfr dIaF afpxIaF ivÈyÈqfvF huMdIaF hn. iewk iDr afpxy pYNqVy qoN Klo ky qF AuhnF nUM cMgf jF mfVf kih skdI hY pr hkIkq ivwc ieMj huMdf nhIN. hryk iDr df afpxf swc huMdf hY aqy lyKk nUM hryk iDr nUM Ëbfn dyxI bxdI hY. jrnYl isMG ny ieh Ëbfn dyx dI koiÈÈ kIqI hY.
Audfhrx vjoN: ÈYrn suKjIq nUM ies krky burI lwgdI hY
ik Ausny Aus koloN Ausdf puwq Koh ilaf hY. bwicaF dy nF Koh ley hn. zYbI df pUrf nF hI aqy poqry df awDf (awDf vI ‘lflc’ vws Cwizaf hY).
Ausdf Kfx-pIx (bIP Kfxf), pihnx pcrn vwKrf hY (ibknI pfky sws shury awgy JIl ivwc nhfAuxf)
ik Auh iksy hor nsl dI hY aqy pMjfbI siBafcfr ivwc Gulx dI koiÈÈ nhIN krdI.
ik Auh pMjfbI BfÈf nhIN jfxdI aqy iswKxf vI nhIN cfhuMdI.
irÈqydfrF dy jfx qoN nFh krdI hY.
Auhdy krky suKjIq kOr afpxy puwq df pMjfbI rMg df ivafh nhIN kr skI.
iesy krky suKjIq kOr Aus nfl pMjfbI sws-nUHMh vFg imlky kMm krn aqy duwK suK Polx ivwc aiVwkf mihsUs krdI hY.
ik Auh ÌËUl Érc hY aqy GrylU iksm dI aOrq nhIN.
ik Ausdy cfa aqy ÈOk vwKry ny. (sivimMg, cMgy mOsm ivwc bfhr dOVn cly jfxf, Gr dI QF bfhr df Kfxf, Kfxf)

EDr ÈYrn BfvyN lyKk dy iswDy Poks ivwc nhIN pr AusdIaF vI afpxIaF smwisafvF hn.
Auh inrHy pirvfrk KljgxF qoN AuWpr AuWT ky kudrq nuM mfnx vflI kOm df aMg hY.
Auh suqMqr ivcrn dI cfhvfn hY.
Auh Kfx pIx aqy pihnx pcrn ivwc afpxI jIvn-ÈYlI anusfr ivcrn df Enf hI hwk rwKdI hY, ijMnF suKjIq kOr.
afpxy klcr muqfbk bwcy df nF rwKxf AusdI vI EnI hI Auicwq qFG hY ijMnI suKjIq kOr dI.
jdoN irÈqydfrF ivwc ÈYrn dy nf smJ afAux vflI dUjI BfÈf pMjfbI ivwc hI gwlF ho rhIaF hox aqy Auh EQy axgOlI bYTI rhy qF Auh EQy jfvy vI ikAuN?

ieMj klcrl Dwkf jF sdmf isrÌ iewk iDr (suKjIq) nUM hI nhIN ÈYrn nUM vI lwgdf hY. AusdI pIV iesqoN vI gihrI ho skdI hY ikAuNik Auh qF sgoN afpxf Gr-bfr aqy mfpy iqafg ky asloN vwKry klcr vfly lokF dy pirvfrk smUh ivwc rihx afeI hY.

ieh TIk hY ik hr iewk dI afpxI pIV hY aqy hr iewk nUM afpxI pIV leI afp hUMgxf pYNdf hY. suKjIq dI pIV AuWqy, kyNdrI pfqr hox krky, lyKk df Poks vDyry hY pr AusdI sihj ilKx ÈYlI df kmfl hY ik ÈYrn df pwK vI sfzy sfhmxy af jFdf hY.
klcrl Dwky nfl huMdI mfnisk pIV nUM suKjIq rfhIN pyÈ kIqf igaf hY. ÈYrn dy mn qy iswDf qF nhIN pr Ausdy vfrqflfpF rfhIN AusdI pIVf qy vI Poks kIqf igaf hY, ijsnUM suihrd pfTk ‘axikhF’ vI mihsUs kr lYNdf hY.
siBafcfrk anukUlx: lyKk dwsdf hY ik dovF iDrF ny afpxy siBafcfr dy anukUl jIx df Xqn vI krnf hY aqy afpxI pIV nUM hoTF hyTF dwb ky dUjy klcr dy anukUl hox df Xqn vI krnf hY. ieh qF hI sMBv hY jy dUjy klcr dIaF cMgIaF gwlF df muwl vI pfieaf jfvy aqy afpxy klcr dIaF mfVIaF gwlF dI inÈfndyhI krky aqy AuhnF nUM iqafgx dI koiÈÈ vI kIqI jfvy. qd hI Coty pwDr `qy pirvfr aqy vwzy pwDr qy mulk afpsI sihhoNd aqy prspr BfeIcfry nfl jI aqy rih skxgy.
rcnf-idRÈtI: ies khfxI ivwc vI aijhf hoieaf hY. dovF siBafcfrF dy pRqIinD dUjI iDr dy siBafcfr vwl kyvl ‘nFh-muKI’ hI nhIN; ‘hF-muKI’ phuMc vI rwKdy hn: ‘hF-muK’ phuMc vwl iDafn idvfAux ipwCy lyKk dI rcnf-idRÈtI kfrjÈIl huMdI hY. Aulfr rcnf idRÈtI vflf lyKk kyvl iewk iDr dy duwKF aqy sMktF nUM hI AuBfr ky pyÈ krygf aqy dUjI iDr AuWqy AuhnF duwKF df doÈ-afropx krygf.
pr jrnYl isMG dI idRÈtI ivwc aijhf iksy iksm df vI Aulfr nhIN. ÈYrn qy rfjU ny Gr dy ipwCy PuwlF df bgIcf lfieaf hY ijwQy icwty, nIly pIly, lfl, gulfbI aqy bdfmI; vMn svMny Puwl suKjIq dI afqmf nUM skUn idMdy hn. (sMkyq vwK vwK nslF dI nyVlI sFJ aqy iviBMnqf ivwc peI qrqIb aqy KUbsUrqI vwl vI ho skdf hY)
ÈYrn ny ivafh ipwCoN Gr dI ijs qrIky nfl vIN nuhfr aqy sYitMg bdlI; AusdI suKjIq vI prsMsf krdI hY.
ÈYrn ny afpxy hox vfly bwcy bfry ijvyN pihlF hI ikqfbF pVH ky Auhdy pflx posx vwl iDafn idwqf, iesqy vI suKjIq kOr nUM mfx hY.
dUjy pfsy ÈYrn suKjIq kOr dIaF rucIaF df iÉafl rwKx dI vI koiÈÈ krdI hY, AusnUM Audfs vyK ky apxwq nfl hfl cfl puwCdI rihMdI hY, suKjIq kOr dIaF iqwKIaF itwpxIaF `qy afpxI rfie qF idMdI hY pr iqwKf ivroD nhIN krdI. AusnUM ieMzIan rYstorYNt ivwc Kfxf KuafAux df swdf idMdI hY.
iesqoN ielfvf ÈYrn ny smrwQf anusfr pMjfbI iswKx dI koiÈÈ vI kIqI hY.

dUjy pfsy sB qoN vwD pRqIroD vflI iDr, suKjIq, vI siBafcfrk-anukUlx dI pRikiraf ivwc peI hoeI hY aqy Ausny afpxy puwq rfjU dy ÈYrn nfl ivafh nUM aMiqm rUp ivwc pRvfngI dy hI idwqI sI.
Ausdy ivafh vfly idn Auh AusnUM byÈwk ‘pMjfbI’ nhIN lwgdf, pr iPr AusnUM Ausqy moh vI afAuNdf hY. Auh jdoN ieh socdI hY ik kfÈ! AuhdI nUMh aqy Auh dovyN ‘srHoN, pflk aqy brOklI’ iCwl ky sfg bxf rhIaf huMdIaF aqy afps ivwc aMqrMg vfrqflfp kr rhIaF huMdIaF qF lyKk bVf bfrIk sMkyq kr irhf hY. ‘srHoN aqy pflk’ iewk siBafcfr aqy ‘brOklI’ dUjy siBafcfr dIaF pRqIk ho inwbVdIaF hn. anupfqk pwDr qy BfvyN ‘sfg’ ivwc ‘brOklI’ (pwCm) dI ÈmUlIaq Gwt hY aqy sroHN aqy pflk (pMjfb) dI vDyry hY qd vI sfg ivwc brOklI dI ÈmUlIaq rfhIN suKjIq kOr dI anukUlx ibrqI vwl sihj sMkyq clf jFdf hY. sfg isrÌ Kfx dI vsq nhIN rih jFdf sgoN do siBafcfrF dI vD rhI sFJ df ichn vI ho inwbVdf hY.
Ëfihr hY ik lyKk dohF iDrF dIaF vDIaF hoeIaF nuwkrF dy hOlI hLOlI Gsdy jfx aqy iewk dUjy dy anukUl ho jfx vwl hkIkI sMkyq kr irhf hY.
svY-aflocnf: lyKk dI idRÈtI df sMquln ‘afpxIaF burfeIaF’ vwl vI sMkyq krdf hY aqy dwsdf hY ik sfzI afpxI siBaqf ivwc vI sfrf kuwJ ‘mfx krn Xog’ nhIN hY.
suKjIq dysI nUMhF dIaF krqUqF vI jfxdI hY, ijMnHF dIaF ÈkfieqF ÌYktrI ivwc kMm krn vflIaF buwZIaF aksr krdIaF rihMdIaF hn. bldyv isMG dy cfcy dy puwq muKiqafr isMG dI pMjfbI nUMh inwq AuhnF dI kuwqy KfxI krdI sI. AuhnF dI insbq ÈYrn df ivhfr ikvyN vI afpwqIjnk nhIN lwgdf.

so hkIkq ieh hY ik iËMdgI siBafcfrk anukUlx dy rfh peI hoeI hY aqy hOlI hOlI pMjfb dy siBafcfr ny vwK vwK ndIaF nfilaF dy pfxI dy smuMdr ivwc izwg pYx vFg pwCmI siBafcfr ivwc Gul-iml jfxf hY. lyKk df nËrIaf iesdI puÈtI krdf hY.

siBafcfrk anukUlx dy rsqy qy bldyv df pirvfr qF icrF qoN ipaf hoieaf hY. AuhnF dy mfpy awz aqy iekwly rih ky KuÈ hn, BfvyN poqiraF nUM imlx dI qFG AuhnF nUM vI hY. AuhnF ny afpxy bwicaF nUM ivafh mrËI nfl krn dI KuwlH idwqI sI. AuhnF df asr hI hovygf jo bldyv afpxy bwicaF dI sivimMgpUl dI mMg nUM vDyry hmdrdI nfl vyKdf hY aqy Ausdf ivhfr lyKkI nËrIey dI qrjmfnI vI krdf nËr afAuNdf hY.
khfxIkfr ‘pfxI’ dy rUpk rfhIN keI idÈfvF ivwc arQ isrjx dI koiÈÈ ivwc hY. pihlI vfr suKjIq kOr nUM rfjU df ivafh ies qrHF lwgdf hY, ijvyN Aus ny ÈIiÈaF vrgf pfxI ilaf ky kMDF qy cVHf idwqf hovy, ijhVy ÈIÈy bMdy dy ichry aqy kwd buwq nUM ivMgf tyZf aqy kfxsUqf ijhf bxf ky bypCfx kr idMdy hn. ieh rUpk do swiBafcfrF dy afpsI tkrfE ivwcoN suKjIq kOr nUM afpxI aqy afpxy muMzy dy pirvfr aqy poqy poqIaF dI mUl pCfx dy KMizq ho jfx dy BY vwl sMkyq hY. irÈqy aqy ichry kfxsUqy aqy ivMgy tyZy ho rhy hn. Ausdf puwq pMjfbI pCfx qoN bymuK hoeI jf irhf hY. AusdI poqI zYbI pwCmI swiBaqf ivwc Kpq hox vwl vD rhI jfpdI hY aqy Ausny ies siBaqf dy kuCV cVHx leI bfhvF awzIaF hoeIaF hn (motr bot `qy zYbI df bfhvF awz ky cVHx df pRqIkfqmk idRÈ) aqy BivwK ivwc ies ‘motr bot’ `qy mfipaF nUM ibnf sUicq kIqy Èfied cVH vI jfxf hY.
dUjI vfr pfxI df mYtfÌr vwK-vwK ndIaF nfilaF dy smuMdr ijwzI JIl ivwc izwgx rfhIN vwK-vwK nslF, lokF aqy mulkF dy lokF vwloN iewk dUjy ivwc Gul iml jfx dy sMkyqk arQ idMdf hY. suKjIq kOr dI buVbuVfht ivcoN ndIaF, nfilaF df smuMdr vrgI JIl ivwc izwgxf kYnyzf dy bhu-swiBafcfrk mulk ivwc vwK-vwK mulkF aqy swiBafcfrF dy sMmilq ho rhy jIvn vwl ieÈfrf hY.
iewQy lyKk iewk hor ivroDI juwt Ausfrdf hY. suKjIq kOr dy ipMz dI motr ivclf clHf aqy smuMdr vrgI ieh JIl. clHf iewk bMd swiBafcfr df sMkyq vI hY aqy smuMdr vrgI JIl vwK-vwK swiBafcfrF dy imlfp aqy imlvrqn dI. lyKk clHy `coN inkl ky jF bMd swiBafcfrF `coN inkl ky ivÈfl swiBafcfrF dy rMg-myly ivwc Èfiml hox leI ieÈfrf krdf vI pRqIq huMdf hY.
qIjI vfr ÈYrn dy bolF ivwc pfxI df rUpk ieh arQ idMdf hY ik mnuwK nUM iknfry qy bihxf nhIN, sgoN pfxI ivwc kuwdxf cfhIdf hY; Bfv: iewk bMd swiBafcfr nfl jF iewk ipMz nfl juVy rihx dI QF iewk globl swiBafcfr nfl juVnf qy Aus ivwc rihx df Xqn krnf cfhIdf hY. ieMj lyKk iewk globl pRvcn Ausfrdf idKfeI idMdf hY.
‘pfxI’ pMjfbI swiBafcfr ivcly moh muhwbq dI bhulqf aqy pwCmI swiBafcfr ivclI irÈiqaF dI ryqlI ÉuÈkI dy ivroDI juwt nUM vI pyÈ krdf hY. suKjIq kOr df cfcf pMjfb isMG pMjfb dI Aus suwcI afqmf df pRqIk hY, jo moh muhwbq aqy irÈiqaF dI kdrdfnI ivwc ivÈvfs rwKdf hY. jd ik pwCmI swiBaqf nUM ÉuÈk aqy moh muhwbq dI Gft vflI swiBaqf afiKaf igaf hY. pr hkIkq ieh hY ik pMjfb ivwc vI iËMdgI bdl rhI hY, kdrF bdl rhIaF hn. Ausdy cfcy df puwq BUpI vI irÈqy nfloN pYsy nUM vwD mhwqv dyx lwg ipaf hY. pMjfb ivwc vI ‘DrqI hyToN pfxI suwk irhf hY.’ pMjfbI bMdf vI pYsf-kImqF dI igRÌq ivwc af igaf hY.
lyKk df sunyhF nËr dI qfËgI nfl vfpr rhIaF qbdIlIaF nUM vyKx, vfcx aqy Aus anusfr sihjy sihjy Zl jfx dI ‘slfh’ aqy pRvfngI idMdf hY.
imMnI gryvfl dI khfxI ‘vihMdy pfxIaF dy prCfvyN’ ivwc lfrf aqy ivjX dy ivafh bMDn ivwc bwJ jfx nUM lfrf dI mF aqy khfxI dI muwK pfqr aYNjlf bVy hI AuqÈfh vrDk qrIky nfl lYNdI hY. AusnUM ivjX AuWqy mfx vI hY. Auh afpxy dohqy gOqm nfl imlky mIrf koloN pMjfbI BfÈf iswKx dI koiÈÈ krdI hY qfik Auh ivjX dy siBafcfr dy nyVy ho sky aqy AusnUM ÉuÈI dy sky. aYjlf vwloN iksy pMjfbI nfl afpxI DI df ivafh hox `qy suKjIq vFg koeI pRqIroD idKfeI nhIN idMdf. ieh aqy iesqoN ielfvf mIrf nfl aYNjlf dI dosqI aqy sihcfr ies hkIkq vwl vI sMkyq krdf hY ik pwCmI lok afpxy bwicaF nUM mrËI krn dI pihl dyx vfly hn aqy pMjfbI lokF nfloN vDyry mfnisk cOiVwqx vfly hn. AuhnF ivwc siBafcfrk anukUlx dI sihj ibrqI hY. pr nfl dy nfl lyiKkf dI rcnf idRÈtI ies gwl dI gvfhI vI idMdI hY ik irÈiqaF ivwc vÌf inBfAuxf aqy vcnf dy pwky hoxf pwCmI lokF dI koeI pwkI rvfieq nhIN, sgoN aYjlf dy pRymI kirscIan vrgy byvÌf aqy dÊf dyx vfly lok vI hn. kirscIan nF rfhIN ivzMbnfqmk sunyhf ieh vI jFdf hY ik iesfeIaq qF dUjy dy duwKF nUM hrn df nfm hY; sfrI Aumr agly nUM ivCoVy ivwc qVpdf Cwz jfx df nF nhIN. ies leI koeI kOm aqy koeI Drm kyvl idwK dI pwDr qy cMgf nhIN ho skdf ijMnF icr Auh qwq vjoN cMigafeI nUM smrpq nhIN. iesnUM ivafpk arQ dyx leI lyiKkf vwloN gOqm, mIrf aqy ikRÈn dy nfvF nUM vI pRqIkfqmk rUp ivwc Èfml kIqf igaf hY aqy dwisaf igaf hY ik cMigafeI iksy ivÈyÈ Drm jF kOm dI iejfrydfrI nhIN.
rcnf-idRÈtI pwKoN ieh khfxI mwDkflI idRÈtIkon dI vfhk bxdI hY, ijs muqfbk ipafr kyvl iewk jxy nfl hI huMdf hY aqy Aumr Br leI huMdf hY. iPr sfrI Aumr ivCVy pRymI dy ivCoVy aqy AusdI AuzIk ivwc ivlkidaF aqy qVpidaF lMGdI hY. aYNjlf dI sfrI iËMdgI ies sdIvI ivCoVy nUM smripq ho jFdI hY. BfvyN kirscIan pRymkf dy ipafr nUM Bulf ky nvyN QF ivafh krvf lYNdf hY aqy ipafr dy bdl rhy pUMjIvfdI sMklp dI ÈfhdI Brdf hY ik ipafr ivwc ËrUrI nhIN iksy dy vYrfg ivwc sfrI Aumr lMGfeI jfvy, sgoN iksy hor nfl ipafr aqy ivafh krky pihly ipafr nUM Buwilaf vI jf skdf hY. pr lyiKkf dI aYjlf dy mwDkflIn ipafr-mulF nfl hmdrdI AusdI afpxI idRÈtI dI sUck ho inwbVdI hY. vrnf, koeI kfrn nhIN ik aYNjlf sfrI Aumr byvÌf pRymI dy ivCoVy ivwc qVpdI rihMdI aqy jvfn jhfn huMidaF aqy hor ivafh kr lYx dIaF sMBfvnfvF dy huMidaF vI kirscIan dI AuzIk ivwc mOq qwk phuMc jFdI.
kI ieh gwl mMnxXog hY ik awj qoN qIh pYNqI sfl pihlF pwCm ivwc rihMdI aOrq dI siQqI eynI qrsXog hovygI (aYNjlf vrgI) ik Auh jy kvfrI mF bxdI hY qF AusnUM GroN kwZ idwqf jFdf hovygf aqy Aus nfl sfry sMbMD qoV ky guMmnfmI df jIvn ijAUx leI mjbUr kr idwqf jFdf hovygf? mYnUM ies bfry Èwk hY. ieh apvfd iksy pwCmI kbIly ivwc vwsdI aOrq bfry qF ho skdf hY, ivkisq pUMjIvfdI siBaqf ivwc aijhf vqIrf svfl dy Gyry ivwc af jFdf hY. pr jy ieh swc hY qF myry leI ieh iewk nvIN gwl hY. AuNj ieh iewk sdIvI hkIkq hY ik ilMg sMbMDF dI Kuwl mfnx df ÉimafËf hmyÈf aOrq nUM hI Bugqxf pYNdf hY. smfj BfvyN iPAUzl hovy jF AuWqr afDuink. aqy ies hkIkq vwl imMnI sihj nfl hI sfzf iDafn idvf idMdI hY.
myjr mFgt dI khfxI ‘mom dy KMB’ ivclI pfqr iÈMdI df duwK vDyry inwjI aqy ivakqIgq hY aqy iesnUM pRqIinD duwK dI ÈRyxI ivwc nhIN rwiKaf jf skdf. ies duwK df buinafdI afDfr kudrq dI kropI hY. sfzI aflocnf ivwc hmyÈf pRqIinD ikrdfr-ingfrI aqy pRqIinD duwK-suK dI isrjxf AuWqy bl idwqf igaf hY aqy inwjI jF ivakqI-ivlwKxqf nUM axgOilaF kIqf jFdf irhf hY. pr inwjI duwK df vI mhwqv huMdf hY aqy ieh duwK vI dUijaF dIaF iËMdgIaF nUM pRBfvq krdf hY. iÈMdI df duwK Ausdy mF bfp dI mOq nfl juiVaf hoieaf hY. pqI vwloN idwqI iekwl ipwCy kfrn iÈMdI df afpxf ‘inrfÈ, Audfs, pwQr aqy lfÈ’ hoxf ho skdf hY, Auh afpxy Êm dy sMGxy hnyry ivwc afpxy cMgy pqI dI muhwbq dI ilÈk df huMgfrf smyN isr nhIN Br skI qF pqI df AusqoN dUr jfxf suBfivk hI sI. ies pRkfr iÈMdI df afpxf duwK ÌYl ky Ausdy pirvfr nUM vI duwK dy sMGxy pRCfvyN ivwc vlHyt lYNdf hY. Ausdf ‘mnhUs’ hoxf AusnUM Brf aqy irÈqydfrF qoN vI ivjog idMdf hY. sfzy siBafcfr ivwc mnhUs hox dy sMskfr Ausdy ivakqIgq duwK nUM pyÈ kridaF vI sfzI ipCFh-iKwcU smfijk mfnisk Auxqr bxqr vwl sMkyq krdy hn. Ausdf inwjI duwK vwzy dfiery dI hkIkq dI inÈfndyhI krdf hY.
khfxI ivwc aOrq hox df duKFq vI hfËr hY. iÈMdI dI afËfd qbIaq aqy ipMz ivwc Kuwl nfl ivcrnf ipMz dy lokF nUM brdfÈq nhIN huMdf aqy Aus dy ivhfr rfhIN hor kuVIaF dy ‘ivgV jfx’ df sMsf vI ipMz dy lokF nUM GyrI rwKdf hY. ieho kfrn hY ik Ausdf DI dy hwk ivwc Bugqx vflf bfp vI DI leI CyqI vr-Gr lwBx leI mjbUr ho jFdf hY. ies rfhIN sfzy pMjfbI smfj ivwc aOrq dI gOx hoNd dI hkIkI inÈfn dyhI hI huMdI hY, jo aOrq dI sImq ijhI afËfdI AuWqy vI bMDyj lfAuNdI hY
pihlIaF dohF khfxIaF vFg siBafcfrk anukUlx dI pRikiraf ies khfxI ivwc vI nËr af jFdI hY. iÈMdI dy zOnf vrgIaF pwCmI gvFZxf nfl sihj sMbMD hn. AusnUM sfzy lokF df doglf rvweIaf vI psMd nhIN. iÈMdI dy mfiDam rfhIN lyKk ieh sunyhf vI idMdf lwgdf hY ik idKfvy dy ‘pwCmI’ idsxf hI TIk nhIN. iÈMdI ny afpxI DI dy buafie PrYNz dI hoNd nUM svIkfr kr ilaf hY.iÈMdI vwloN afpxy lokF dIaF burfeIaF vwl iDafn idvfAuxf aqy nvIN pIVHI dy ivgV jfx vwl sMkyq vI siBafcfrk anukUlx nUM vfjb TihrfAux vfly hn, BfvyN iehnF sMkyqF ipwCy pyÈkfrI df Aucyc nËrIN pYNdf hY.

iewk hkIkq ieh vI rOÈn huMdI hY ik pwCmI smfj ivwc aOrq vDyry afËfd ho rhI hY. imMnI gryvfl dI aOrq pfqr dy apvfd nUM Cwz ilaf jfvy qF asIN vyKdy hF ik ‘pfxI’ khfxI ivwc vI aOrq kyvl ‘aOrq’ hox krky duKI nhIN hY. bdl rhI, suqMqr aqy smrwQ ho rhI aqy pwCmI smfj ivwc ivcr rhI aOrq df ibMb hkIkI vI hY aqy afpxy afp ivwc nvF vI.

myjr mFgt dI rcnf idRÈtI AuWqy AudoN suaflIaf inÈfn lwgdf jfpdf hY jdoN asIN ieh jfnx dI koiÈÈ krdy hF ik Ausny ies duKI aOrq rfhIN kI sfriQk sunyhf dyxf cfihaf hY? lyKk idwK dI pwDr `qy ‘mom dy KMBF’ vFg khfxI nfl joVI rvfieqI iksm dI pRgqIvfdI idRÈtI anusfr irÈiqaF dI moh muhwbq qoN pfr jf ky ijAux df sMkyq dy irhf hY. ieh idRÈtI BfvyN bVI pyqlI ijhI hY pr khfxI dy aMq AuWqy lyKk iewk hor mhwqv pUrn hkIkq vwl sihj-sMkyq kr jFdf hY. iÈMdI dy aiDafqm vwl prqx aqy irÈiqaF ivcly moh nUM iqlFjlI dyxf ies hkIkq vwl sMkyq hY ik jdoN mnuwK pirvfr aqy smfj qoN ivjoigaf jFdf hY aqy iekwlf rih jFdf hY qF Ausdf aiDafqm vwl prqxf XkInI hY. aiDafqm vwl lgfE, irÈiqaF nUM JUT smJx aqy smfj nfloN tut ky svY dy Kol ivwc bMd ho jfx df rfh hY. smfjk afriQk jF rfjsI smwisafvF vwloN byruKLI aÉiqafr kr lYx df rfh hY aqy aiswDy qOr `qy cflU pRbMD dy ijAuN iqAuN cwldy rihx dI hfmI Brn vflf hY. jy aijhy vqIry nUM hwkI Tihrfieaf jFdf hY qF mnuwK dy muV jMglF vwl prq jfx dI hkIkq pRqIinD bx jfvygI aqy luwt-Koh qy afDfirq smfj ivwc iksy pRkfr dI qbdIlI ilaf skx dI guMjfieÈ Éqm ho jfvygI. ies pwKoN ies khfxI df sihj sunyhf mhwqvpUrn bx jFdf hY.
iewk gwl ijhVI iqMnF hI khfxIaF ivcoN AuWBr ky sfhmxy afAuNdI hY, Auh ieho hI hY ik ieQy rih rhy lokF df pwCmI kdrF kImqF anusfr Zl jfxf aqy ies jIvn-ÈYlI dy anukUl ho jfxf ieiqhfsk qOr qy ainvfrI hY. ies ieiqhfsk ainvfrqf dy XQfrQk pwK nUM ibafn kridaF ijhVI sB qoN kOVI hkIkq rUbrU huMdI hY Auh hY ivakqI df qVpf dyx vflI iekwl df iÈkfr ho jfxf. iÈMdI, Ausdf pqI, zOnf (mom dy KMB), aYNjlf (vihMdy pfxIaF dy pRCfvyN), bldyv isMG dy mfpy (pfxI) ieh sfry pfqr iekwl ivwc qVpdy pfqr hn.

iDafn dyx Xog gwlF: jrnYl isMG dI khfxI vwz afkfrI aqy bhuprqI hY. sihj ÈYlI ivwc ilKI ies khfxI dI ivÈyÈqf hryk pfqr nUM AusdI ‘Ëbfn dyx’ ivwc hY. pRqIkF qy rUpkF rfhIN arQF dI gihnqf aqy bhu-prqqf dI Qfh pfAuxI Ausdf hor hfisl hY. ieho kfrn hY ik sihj nfl qurI jFdI khfxI ivwc jdoN ‘pfxI’ dy rUpk nUM lyKk vfr vfr pyÈ krky kuwJ Aucyc nfl arQ isrjx dI koiÈÈ krn lwgdf hY qF khfxI dI sihjqf BMg hox lwgdI hY. suKjIq dI pfxI bfry buVbVfht vI lfAUz hY aqy lwgx lwg pYNdf hY ik ieh Ausdy sihj bol nhIN hn sgoN lyKk afpxy ivcfrF nUM Ausdy rfhIN afroipq kr irhf hY. ieMj hI ÈYrn vwloN suKjIq kOr nUM ‘iknfiraF qoN AuWT ky pfxI ivwc kuwdx’ dy idwqy sunyhy ivwc vI ÈYrn Gwt aqy lyKk Éud vwD boldf nËr afAuNdf hY.
imMnI gryvfl kudrq dy idRÈ vrnx dI mfihr hY. pr AusdI ieho ivÈyÈqf AudoN doÈ bx jFdI hY jdoN ivsQfrpUrvk vrnx khfxI dy ibrqFq dI gqI nUM iZwlf kr idMdf hY. AuNJ vI mIrf nfl sMbMDF df ivsQfr kuwJ vDyry lmkvF hY aqy Ausdf aYNjlf dI buinafdI pRym khfxI dy ibrqFq nfl vfsqf kuwJ dUr df hI lwgdf hY. mIrf aqy aYNjlf dy sMbMDF df vrnx ijwQy loV nfloN vwD QF lY igaf hY EQy ivjX aqy lfrf dy sMbMDF df ibrqFq kuwJ vDyry hI sMKyp rih igaf hY, jo hor ivsQfr dI mMg krdf hY.
myjr mFgt dI khfxI’ mom dy KMB’ ivwc svY jIvnI-prk ibrqFq dI isrjxf kIqI geI hY. AuWqm purKI ibrqFq isrjxf dI ijwQy ieh ivÈyÈqf hY ik ibrqFq df vkqf afpxy aMqr mn qy zUMGI JfqI puaf skdf hY EQy iesdf nuksfn ieh vI hY ik ibrqFqk vkqf dy ipwCy Kloqf lyKk keI vfr afpxy ivcfrF dy vfhn leI ies jugq nUM vrqx dy lflc ivwc ibrqFq df sMquln BMg kr idMdf hY. ies leI ‘AuWqm purKI ibrqFq isrjx’ dI jugq nUM bVI sfvDfnI nfl vrqxf pYNdf hY. lyKk aqy khfxI dy ibrqFq-krqf nUM alwg alwg rihxf aqy idsxf cfhIdf hY. iÈMdI dy mfiDam rfhIN gwl kridaF pfiksqfnI pirvfr df vyrvf dyx lwg jfxf aqy AuhnF dy doglypn `qy AuNgl Drn lwg pYxf ibrqFq ivwc lyKk dI jbrI dÉlaMdfËI df lKfiek ho inwbVdf hY. dUjy pfsy iÈMdI dy pqI nUM vI Ausdf pwK pyÈ krn leI Ëbfn imlxI cfhIdI sI, ijsqoN lyKk AuWk igaf hY. inwkIaF inwkIaF glqIaF khfxI dy smucy arQF ivwc qF BfvyN vwzf ivGn nhIN pfAuNdIaF pr AuhnF krky pfTk df svfd ËrUr ikrikrf ho jFdf hY. mFgt ieh vI Buwl igaf ik iewk QF qy qF Auh kih irhf hY ik iÈMdI nfl Ausdf Brf mnhUs hox krky imldf vrqdf nhIN, pr dUjy pfsy iewk QF qy ieh vI iËkr hY ik ajy kwlH hI Ausdf Brf AusnUM mnhUs kih ky igaf hY. ‘iblkul nf vrqxf’ aqy ‘kwlH hI’ imlxf (BfvyN mnhUs kih ky hI) vwKrIaF vwKrIaF gwlF hn. ipMz ivwc iÈMdI dy mfipaF nUM ‘isLMdI dI afËfdI’ `qy AuNgl rwK ky CyqI ivafh dyx dI slfh vDyry XQfrQk nhIN lwgdI. iksy dI DI bfry aijhIaF iqwKIaF itwpxIaF AuhnF dy mfipaF dI ipwT ipwCy qF kIqIaF jf skdIaF hn AuhnF dy sfhmxy iehnF dI mMnx-Xogqf svfl dy dfiery ivwc af jFdI hY. XQfrQvfdI khfxI ivwc aijhIaF GftF vwl iDafn dyxf bxdf hY.
kuwl imlf ky iqMny khfxIaF knyzf ivwc rcI jf rhI pMjfbI khfxI df iewk vwKrf aqy ivÈyÈ ibMb AuBfrn ivwc sÌl huMdIaF hn.

‘khfxI ivcfr mMc torFto dy vfrisk smfgm ivwc iqMn khfxIaF qy crcf’
brYNptn(myjr mFgt):-sQfink kimAUntI sYNtr ivwc solF sqMbr idn aYqvfr nUM ‘khfxI ivcfr mMc torFto knyzf’ vloN afpxf vfrisLk smfgm krvfieaf igaf.ieh sMsQf ipCly dsF sflF qoN afpxy sLfndfr kMm krky invyklI pCfx rwKdI hY.sMsQf dy swdy qy lyKk,alock,pwqrkfr aqy sroqy vwzI igxqI ivwc hfjLr sn.pRogrfm dy sLurU ivwc myjr mFgt ny sMsQf df ieiqhfs,Aus vloN kIqf igaf kMm qy ies pRogrfm dI mhwqqf dwsidaf ikhf ik “ies ivwc pfTkF qy lyKkF dI sFJ nUM muwK rwiKaf igaf hY qF ik Auh Kwul ik ivcfr crcf kr skx”.ies dy nfl hI AunHF pRDfngI mMzl nUM swdf idwqf ijs ivwc zf: virafm isMG sMDU,zf: sfDU isMG,jrnYl isMG khfxIkfr aqy blrfj cImf sLfml hoey.sLurU ivwc jrnYl isMG khfxIkfr vloN sfry mihmfnF nUM jI afieaF ikhf igaf.
ies AuprMq arivMdr kOr vloN knyzIan pMjfbI khfxI qy iewk ivsiqRq Koj pwqr pysL kIqf igaf.qy Pyr swdf idwqf igaf awj dy khfxIkfrF nUM.sB qoNN pihlF imnI gryvfl ny afpxI khfxI ‘vgdy pfxIaF dy prCfvyN’ pysL kIqI.ijs ivwc aOrq dI iekwlqf aqy mrd vloN Aus nfl kIqy DoKy nUM bfKUbI icqiraf igaf sI.ies khfxI qy bihs df afrMB sudfgr brfV lMzy ny kridaf ies nUM sPl khfxI ikhf.ies Auwpr hoeI bihs ivwc jgjIq sMDU,pRvIn kOr,bIr isMG afsI,jy aYws nMdf aqy keI hor alock sLfml hoey.
dUsrI khfxI myjr mFgt vloN ‘mom dy KMB’ pVHI geI jo do swoiBafcfrF `c ips rhI aOrq dy ieklfpy `coN jnmy AudfsI rog dI khfxI sI.ijs qy bihs df afrMB blvIr kOr sMGyVf ny kridaF ies nUM invykly ivsLy dI khfxI ikhf.AunHF ies khfxI sbMDI afpxy suJfa vI idwqy.ies khfxI Auwpr hoeI bihs ivwc kuljIq mfn,krnl gurnfm isMG,gurpfl sroaf,inhfl isMG,brijMdr kOr gulftI aqy pRvIn kOr ny Bfg ilaf.myjr mFgt ny svflF dy jvfb idwqy.
qIsrI khfxI jrnYl isMG dI ‘pfxI’ sI.ies khfxI df mUl muwdf vI irsLiqaf ivcly ipafr aqy swiBafcfr df suwk irhf pfxI sI.iews Auwpr bihs df afrMB ikrpfl isMG pMnU ny kIqf aqy jrnYl isMG dI khfxI klf dI sLlfGf kridaF AunHF pfxI nUM iewk sPl khfxI mMinaf.ies qy hoeI alocnf ivwc jrnYl isMG grcf,rfjpfl bopfrfey,sudfgr brfV lMzy,gurpfl sroaf,brijMdr gulftI qy pRvIn kOr sLfml hoey.
aMq ivwc iqMnF khfxIaF qy hoeI bihs nUM zf: sfDU isMG ny smyitaf.AunHF iqMnF khfxIaF qy afpxy nukqy pysL kIqy aqy suafl AuTfey.afpxy pRDfngI BfsLn ivwc zf: virafm isMG sMDU ny ikhf ik iewk gwl ijhVI iqMnF hI khfxIaF ivcoN AuWBr ky sfhmxy afAuNdI hY , Auh ieho hI hY ik ieQy rih rhy lokF df pwCmI kdrF kImqF anusfr Zl jfxf aqy ies jIvn-sLYlI dy anukUl ho jfxf ieiqhfsk qOr qy ainvfrI prikiraff hY. ieiqhfsk ainvfrqf dy ies XQfrQk pwK nUM ibafn kridaF aqy siBafcfrk anukUlx dI qxfE-pUrn prikiraf nUM pysL kridaF iehnF khfxIkfrF ny aMiqm qOr qy ijhVI sB qoN kOVI hkIkq pfTkF dy rUbrU krvfeI hY; Auh hY ivakqI df qVpf dyx vflI iekwl df isLkfr ho jfxf. AunHF ikhf ik hr khfxI ivwc suDfr dI guMjfiesL huMdI hY.inwky moty nuksF dy huMidaF hoieaF vI iqMny khfxIaF afpxI gwl kihx ivwc sPl rhIaF hn..AunHF sPl smfgm qy sMsQf nUM vDfeI vI idwqI.
blrfj cImF vloN afey mihmfnF df DMnvfd kIqf igaf.iews mOky imnI gryvfl dI ihMdI pusqk ‘do asmfn’vI irlIjL kIqI geI.ies smfgm dy XfdgfrI pl ikrpfl isMG pMnU ny afpxy kYmry rfhIN pkVy aqy rfjpfl bopfrfey ny AunHF nUM vIzIAyu `c bMd kIqf.
ies smfgm ivwc ijnF hor aihm sKsLIaqF ny ihwsf ilaf AunHF df vyrvf ies pRkfr hY.ajfieb twlyvflIA,XogysL vrmF,gurbcn brfV lMzy,crn isMG,surjx jIrvI,jgjIq sMDU,jsivMdr sMDU,suirMdrpfl isMG,pRo: gurbKsL isMG BMzfl,jsvIr,rfijMdr gryvfl,mnjIq imnhfs,gurdfs imnhfs,hrBjn grIjLI,hrvMq kOr,dljIq kOr prmjIq momI,hrijMdr kOr,pqvMq kOr pMnU,lfl isMG,pUrn isMG pFDI,inhfl isMG,suKpfl kOr,rsLipMdr mFgt,hrimMdr iZwloN,aqy joiMgMdr isMG gryvfl(sMpfdk pMj pfxI) ieh pRgfrm BfvyN khfxI ivcfr mMc df ieh pihlF pRogrfm sI pr qF vI bhuq sPl irhf.

Home  |  About us  |  Troubleshoot Font  |  Feedback  |  Contact us

© 2007-08 Seerat.ca, Canada

Website Designed by Gurdeep Singh - +91 98157 21346