keI vyr iksy dUsry ivakqI dI
dfsqfn afpxI hwz bIqI nfl eynf myl Kf jFdI hY ik ivakqI Dur afqmf qwk
pIiVq mihsUs krdf hY.
ieh AudoN dI gwl hY jdoN mnjIq mfn (gurdfs mfn dI GrvflI) ny iZwloN QIeytr
mnImfjrf ivwc afpxI AudoN nvIN bxfeI iPLlm ‘sLhId-ey-muhwbq’ vyKx df swdf
idwqf. ieh iPLlm afm pMjfbI iPlmF nfloN htvIN aqy btvfry vyly dI swcI
khfxI sI. BfvyN ikMnf vI pwQr idl iensfn ikAuN nf hovy donoN pMjfb ivwc
hoey iensfnIaq aqy muhwbq dy Gfx nUM iPlmI idRsLF ivc vyK ky mn Br jFdf
sI.
ies khfxI nfl myry bcpn dIaF qVPLf dyx vflIaF XfdF qfjLf ho geIaF. ijAuN
ijAuN iPLlm cldI geI, XfdF qy ipaf smyN df Gwtf AuWzx nfl kwl dIaF GtnfvF
jfpx lwg peIaF. drasl myrf bcpn qy jvfnI nfnky pirvfr ivwc pRvfn cVHy hn.
dfdky ipMz nfloN nfnky ipMz nfl ijLafdf sFJF hn. eys iPLlm dI khfxI vFg
myry Coty mfmy dI sLfdI iewk muslmfn kuVI nfl ho geI sI ies df sfzy Gr
ivclf nF ‘BMq’ sI. ieh sfzy pRIvfr ivwc KUbsUrq, isafxI aqy moh vMzdI
muhwbqF dI ptfrI sI. jdoN Coty huMdy imwtI Gwty ivwc ilwbVy Gr afAuxf, Aus
ivcfrI ny cMgI qrHF nuhf Duaf ky afpxy iZwzoN jMmy bwcy vFg nfl sMvfAuxf.
AunHF idnF ivwc Coty bwcy nUM kysIN nvHfAuxf iewk vwzf mslf huMdf sI. bwcy
df isr nuhfAuxf qy zfktr df EprysLn krnf iewk brfbr df mslf huMdf sI. hr
bwcy df mhIny vIh idnF bfd kysIN nhfAux df nMbr lgdf sI. ijs df nMbr
huMdf, muhwly dy bwcy GridaF dy kihx qy AusnUM kfbU krn leI pfQIaF dy
guhfry qy prflI dy twpF ivwcoN dI pdIVIaF pfAuNdy kfbU krky lY afAuNdy.
mYN sdky jfvF Aus mfmI dy, kysI nhfAux vyly ltUrIaF bxy kysF nUM bVy slIky
nfl AuNglIaF dy poitaF nfl sulJf idMdI. myrI nhlfeI DulfeI bVy TrMmy nfl
huMdI.
ieh mYnUM afpxy hfxIaF qy iewk ijwq mihsUs huMdI. mfmy ny srihMd nyVy
nOkrI kIqI hoeI sI. mfmI vI EnHIN idnIN EQy clI geI. jdoN PLqihgVH sfihb
sLhIdI joV mylf lgdf sfzf sfrf twbr joV myly qy jFdf. BMq mfmI iksy nf
iksy bhfny sfiraF qoN alwg ho ky hlvfeI dI dukfn qoN myry mn-BfAuNdI
imTfeI dvfAuNdI aqy iKzfAuxy vflI dukfn qoN sohxy sohxy iKzfAuxy lY ky
dyNdI. mYN dUsrI jmfq ivwc pVdHf sI jdoN awDI CuwtI vyly Gr afieaf qF sfry
Gr vfilaF dy cyhry AuWqry hoey sn. bVf jLor dyx qy pqf cwilaf ik BMq mfmI
nUM srihMd qoN puils pfiksqfn Byjx leI jlMDr kYNp ivwc lY geI sI. Aus
ivcfrI ny kYNp ivwcoN rfqIN nwsx dI koisLsL kIqI pr kfmXfb nf ho skI. aKIr
roNdI kurlFdI nUM pfiksqfn Byj idwqf . sLhIdy- muhwbq ivwc jdoN ‘jLYnb’
nUM puils DUh ky lY jf rhI huMdI hY mYnUM ieMj mihsUs hoieaf ijvyN myry
sfhmxy BMq mfmI nUM DrUieaf jf irhf hovy. iPlm hfl ivwc mYN klyjf PV ky
bYT igaf. iPlm df hr sIn mYnUM afpxI hwz-bIqI lwg rhI sI. mYnUM iPlm dIaF
GtnfvF ny mDol ky rwK idMdf.
agly keI idn aMqF dI AudfsI ivwc ibqfey. iesy qrHF Bry hoey mn nfl
pfiksqfn jfx df pRogrfm bx igaf. AuWDr jf ky irkfrz dI bVI Prolf PrflI
kIqI pr mfmI dI ikDry AuWG-suwG nf imlI. keI pfiksqfnI dosqF nfl duwK-suwK
sFJf kIqf pr ikDry bUwJy hwQ nf ipaf. iewk idn jmfl pfsLf vkIl df sLmIN
PoLn afieaf ‘srdfr sfihb, iewk aOrq df pqf cwilaf hY, jo bsI pTfxF dy
nyiVEN btvfrf hox qoN keI sfl bfad iewDr afeI hY, sLfied quhfzI mfmI hovy,
kho qy kwl AuDr jf afeIey.’ ‘iblkul TIk’ myry mUMhoN inkl igaf. jmfl pfsLf
sfzy muhflI myly’qy afieaf sI. Aus dI sLfdI isLmly ivwc iewk muslmfn
pRIvfr ivwc hoeI hY. iesdI bygm mYnUM Brf jI kih ky bulfAuNdI hY qy
ihMdosqfnx hox krky ijLafdf hI apxwq mihsUs krdI hY. tYlIPLon qy qF mYN
agly idn df pRogrfm bxf ilaf pr bfdH ivwc mYnUM bVHI bycYnI ho geI. iewk
awcHvI ijhI lwg geI. mMYN jmfl pfsLf nUM iPLr Pon imlfieaf, “pfsLf jI
ikAuN nF afpF awj hI cwlIey”. “dyK lE srdfr jI, purfxy sLyKpury dIaF glIaF
ivwc gwzI nhIN jFdI, kfPLI dUr pYdl qur ky jfxf pYNdf.” “koeI gwl nhIN,
cly cldy hF, nhIN qF mYnUM rfqIN nIMNd nhIN afeygI.” mMYN afpxy mn dI hflq
dwsI. asIN kfr KVHI krky moVF-GyVF vflIaF qMg glIaF ivwc qurnf sLurU kr
idwqf. mYnUM iewk-iewk kdm iewk-iewk mIl ho ky inwbV irhf sI. myry idl dI
DVkx hr pl qyjL ho rhI sI. mYN ardfs krdf jf irhf sI, “swcy pfqsLfh ieh
aOrq jLrUr myrI mfmI hovy.” afKr jmfl pfsLf dI bygm iewk Gr awgy af ky ruk
geI, ieh Ausy aOrq df Gr sI. jmfl pfsLf ny GMtI vjfeI iewk bwcy ny mYnUM
bYTk ivwc ibTf idwqf. myrf idl Dwk Dwk kr irhf sI ijs qrHF nqIjf suxn qoN
pihlF skUl dy aiDafpk dy hwQ ivwc PVI ilst nUM dyK ky skUl dy ividafrQI df
idl DVkdf hY. kuJ dyr bfad iewk aOrq mMjy AuWqy afx ky bYT geI. mYN Aus
nUM pYrF qoN isr qwk bVI bysbrI nfl vyiKaf. iPr afpxI Xfd sLkqI qy jLor dy
ky pihcfnx dI koisLsL kIqI. kuJ smJ nhIN sI af irhf. BMq mfmI dy mwQy
AuWqy insLfn sI pr ies aOrq df mwQf qy iblkul sfPL sI. ho skdf ieMny sflF
ivwc insLfn imt igaf hovy, mYN EdoN Cotf vI bhuq huMdf sI, gwl ikwQoN
sLurU krF myry vfsqy aOKf smF sI. jwko-qwkI ivwc kuJ imMt cuwp bYTy rhy.
ieMny nUM Aus aOrq ny isskxf sLurU kr idwqf, “hfey vy ijnfh qYnUM agly
jhfn vI ZoeI nf imly” kuJ imMtF qoN bfad idl hOlf krky DImI afvfjL ivwc
bolxf sLurU kr idwqf “vIr mYN amloh qoN rihmq AulF ksfeI dI kuVI hF. myry
bfp df qy cfcy df pUry df pUrf twbr kql ho igaf sI, myry bfp nUM myrIaF
awKF sfhmxy kql kr idwqf igaf” ieMnf afK ky Aus ny iPr roxf sLurU kr
idwqf. mYN afpxy afp nUM bVf Pisaf Pisaf mihsUs kr irhf sF! ikAuNik
iewDrly muslmfnF df kfql iswKF nUM hI smiJaf jFdf hY. myrI pgVI nUM vyK ky
pqf nhIN ies aOrq dy idl ivwc ikMnI ku nPLrq TfTF mfr rhI hovy. mYN afpxy
afp nUM kos irhf sI. mYN vI bVf jjLbfqI afdmI hF, mYnUM pux-Cfx krn qoN
ibnF ies aOrq dy Gr nhIN sI afAuxf cfhIdf. jmfl pfsLf ny siQqI nUM BFpidaF
ikhf, “hF bIbI donoN pfsy bVf jLulm hoieaf hY” “kfhnUM BfeI sfzy bfpU df
iewk iswK bVf dosq huMdf sI, Ausny bVf ikhf asIN qYnUM kYNp ivwc Cwz
afAuNdy hF, pr bfpU ny hF nhIN kIqI, aKy sfnUM koeI kuJ nhIN kihMdf, mfVI
iksmq jy kYNp ivwc cly jFdy Kbry bcf hI ho jFdf.”
mYN donoN hwQ joV ky afigaf mMgI, “awCf bIbI BYx sfnUM afigaf idE, bVf
aPsos ey, quhfzy nfl bVI ijLafdqI hoeI” “nhIN vIr ies qrHF mYN nhIN jfx
idMdI” Ausny Jwt kYNpy dIaF boqlF mMgvf leIaF. Ausny gwlF gwlF ivwc
afiKaf, “BfeI myry qy iewk imhrbfnI jLrUr krIN jdoN qyrf hwQ pvy mYnUM
afpxf ipMz jLrUr idKf dyvIN, bVf hI idl krdf ey”, ikMnI ajIb gwl ey ijs
imwtI ivwc AuhnF dy pUry dy pUry twbr grk gey, awj vI bVI bysbrI nfl imwtI
msqk lfAux leI bycYn hn.
do ku mhIinaF bfd 300 sflF dy sMbMD ivwc iPr pfiksqfn jfx df pRogrfm bx
igaf. kFgrs pfrtI vwloN AunHF pRIvfrF leI swdf-pwqr dyx dI izAUtI lwgI sI,
ijnHF dI iswK gurU sfihbfnF nfl sFJ rhI sI. isrPL iewk idn Cwz ky pfiksqfn
kUc krnf sI. mfmI nUM lwBx vflI gwl myry idl ivwc Gr kr geI sI. donoN pfsy
irkfrz Polx’qy koeI AuWG-suwG nhIN sI lwgI. iewko hI afs dI ikrn lY ky mYN
srihMd phuMc igaf ijwQoN sfzI mfmI nUM pfiksqfn lY ky gey sI Ausy Gr ivwc
iewk muslmfn muMzf vwzI Aumr df ho ky pfiksqfn igaf sI. mYN Aus df
pfiksqfn df QOh-pqf lwBx dI koisLsL kIqI. sLfied Aus ny AuWDr jf ky mfmI
nfl myl kIqf hovy. EQy hI gwlF gwlF’c pqf cwilaf ik Ausny mfmI dI CotI BYx
nUM 15 sfl pihlF ‘rxIey’ ipMz ivwc iksy sLfdI qy vyiKaf sI. mYnUM ieh
jfxkfrI imlx qy bVf hOslf hoieaf ikAuNik mYnUM qy mfmI dI BYx df iewDr hox
df AuWkf hI iksy ny ivrvf nhIN sI pfieaf. drasl ipMz rxIaF ivKy sMn 1947
dy PsfdF ivwc iewk suMdr nF df muslmfn qy AuhdI bygm kql ho gey sn, AuhnF
dIaF cfr roNdIaF kurlfAuNdIaF bytIaF nUM iewk igwl pirvfr ny afpxy Gr ivwc
pnfh idwqI. ies pRIvfr dI bjLurg aOrq bIbI jsvMq kOr ny iehnF nUM afpxIaF
DIaF vFgUM sMBfilaf ijnHF df nF sI:- srIPF, jmIlF, anYq bIbI qy ajIjLF.
kuJ arsy qoN bfad jdoN itk-itkf ho igaf, srIPF qy jmIlF nUM pfiksqfn Byj
idwqf igaf. jdoN mfeI jsvMq kOr ienHF nUM CWzx lfhOr geI, ikMnI dyr
ivcfrIaF byshfrf gl nUM cUMGV ky ivlkdIaF rhIaF. jdoN mfqf jsvMq kOr vfps
muVn lwgI AunHF ny mfeI dI cuMnI nUM iPr Guwt ky PVH ilaf, afKr ivcfrIaF
PYslf mukwdr qy Cwz ky Aus smuMdr ivwc Twl peIaF ijs df nf zuMGfx df pqf
sI qy nf iksy isry df. ipwCy rihMdIaF do lVkIaF ivwc vwzI anYq bIbI bfry
igwlF dy iksy irsLqydfr ny sfzy mfmy nUM smJfieaf ik qUM ies lVkI nfl
sLfdI krvf lY qy bVf puMn hovygf. lVkI bhuq isafxI aqy KUbsUrq hY. sfzy
mfmy ny smfj dy qfhny-myhixaF dI pRvfh nf krdy hoey hF kr idwqI. CotI
jmIlF dI sLfdI iksy muslmfn ivakqI nfl ho geI.
hux agly idn pfiksqfn jfxf sI qy iewk idn ivwc mfmI dI BYx jmIlF nUM lwBxf
aOKf sI. rxIaF jf ky srdfrF dy pRIvfrF bfry pqf kIqf. Auh mogy rihx lwg
gey sn. mogy iehnF nUM lwB ky ajIjLF df pqf kIqf. AuhnF ny afpxI aihmdgVH
vflI BfxjI kol jmIlF dy Grvfly df nOkrI krn df QOh-pqf dwisaf. aihmdgVH
vflI lVkI rfxo ny dwisaf ik pMj sfl pihlF jmIlF dy Grvfly dI mOq ho geI
sI. mYN Ausdf jvfb sux ky bVf mfXUs hoieaf. myry kol awj dI rfq bcdI sI.
agly idn pfiksqfn jfxf sI. mYN afKrI hIlf vrqx dI koisLsL kIqI, “BYx myrI
gwzI lY jf, jy ikqy vI koeI sUh imldI hY do cfr GMty koisLsL kr ky vyK lY”
Aus ny iewk quwkf lfAux dI slfh idwqI, “iewk vwzI Aumr df muslmfn rihMdf
hY, Aus kol jf ky dyKdI hF, sLfied kuJ pqf cl jfey” TIk iewk GMty bfad
rfxo Aus muslmfn aqy jmIlF nUM lwB ky lY afeI. jmIlF dI sLkl iblkul mfmI
nfl imldI sI. jmIlF koloN ijwQy aYzrYWs imilaf AuWQy mfmI df ijMdf hoxf
sux ky myrf syr KUn vD igaf. agly idn bVy cfeIN-cfeIN pfiksqfn qur ipaf.
mfmI df itkfxf pqf lwg igaf sI, Auh ijLlHf mIaFvflI qihsIl ipplF ivwc iksy
nvyN afbfd hoey cwk ivwc rihMdI hY pr mslf sI Es qIk phuMcx df. hr aOrq
dUsry isr Zkx vyly ipCokV qy prdf pf idMdI hY. mjbUrI kfrn jrUr mfmI ny vI
ipClI sLfdI lkoeI hovygI. kI kih ky sunyhf ByjF mYN kOx hF? ies jwko qwkI
ivwc iewk sInIar afeI:ey:aYs aPsr Kuafjf sdIk akbr nUM jo myrf bVf hI
ipafrf dosq hY, nUM koeI Auprflf krn leI ikhf. Aus ny zI:sI: mIaFvflI nUM
qy zI:sI: ny awgy aYs:zI:aYm: ipplF nUM mfmI nfl gwlbfq krky Brosy ivwc
krn leI ikhf. iewk hor vI mslf hY keI vyr sfDfrn ivakqI ihMdosqfn qoN gey
bMdy qoN ies gwloN kMnIN kqrfAuNdy hn ikDry iksy eyjMsI df bMdf nf hovy.
ipwCoN pfiksqfn dI ieMtYlIjYNs koeI musIbq nf KVHI hovy.
agly idn Kuafjf sfhb dI gwzI qy gnmYn lY ky lfhOr qoN 350 ikwlomItr lMmf
sPr qih krn inkl ipaf ijwQy iewk iswk idl ivwc lY ky quiraf jf irhf sF
AuWQy keI KLdsLy vI Audfs kr rhy sn ikDry mfmI mYnUM imlx qoN ienkfr nf kr
dyvy, pqf nhIN Auh ivcfrI ikho ijhy vfqfvrx ivwc rih rhI hovy. iewk cMdrf
zrfievr vI mihMdI hsn dIaF Audfs gjLlF dI kYst lfeI bYTf sI. kdy kdy idl
ivwc bvI jLbrdsq Koh ijhI pYx lwg pYNdI qy mYN kYst bMd krvf idMdf. kYst
bMd hox qoN bfad iewk ajIb iksm dI bycYnI ijhI lwg jFdI. kYst iPr lgfAux
leI afKdf. iesy qrHF keI vyr kIqf.
asIN dupihr do vjy ipplF vfly phuMcy ijQy qihsIldfr sfzf ieMqjLfr kr irhf
sI, Aus dI sfzy nfl jfx dI izAUtI lwgI hoeI sI. cMd hI imMtF ivwc asIN
mfmI dy cwk ivwc phuMc gey. Gr dy awgy KVHf mfmI df dUjf Grvflf sfzf
ieMqjLfr kr irhf sI, ieh brnfly dy nyiVEN ‘mwJoN kI qlvMzI’ qoN AuWjV ky
igaf sI. jo kuJ mYnUM dwisaf igaf sI, mfhOl iblkul Aus dy Ault sI. mYnUM
ikhf igaf sI ik mIaFvflI df bVf pCiVaf ielfkf hY. qIvIaF topy vflf burkf
pihndIaF hn pr iewQy qF ieh afbfd hoieaf nvF cwk sI. kudrqI sfry lok mflvy
ivwcoN AuWjV kly gey sn. koeI srihMd nyVy mIrpur df, koeI rfiepur gujrvfl
df aqy koeI aihmdgVH nyVy JuMmt ipMz df sI. sfiraF ny mYnUM afpxy ielfky
dy ipMzF dI suwK-sFd puwCx leI Gyrf pf ilaf.
QoVHI dyr bfad mYnUM Aus kmry ivwc iljfieaf igaf ijwQy mfmI pMj swq hor
aOrqF nfl mMjy qy bYTI sI. mYN pihlI njLry hI AusnUM pihcfx ilaf. mwQy df
dfg BfvyN mwDm pY igaf sI pr ijAuN df iqAuN kfiem sI. jo myry nfl vI:zI:E
kYmry vflf qy PotogRfPr igaf sI, AuhnF nUM mfmI ny Jwt PotoaF lfhux qoN
rok idwqf. mfmI df aglf svfl sI “vy BfeI ikhVy ipMzoN afieEN” “GVUMeyN
qoN” bVI musLkl nfl myry mUMhoN inkilaf. myrf gwc Biraf hoieaf sI qy ipMzf
isr qoN pYrF qIk kMb irhf sI “vyK BfeI afAux dI KusLI bhuq hoeI hY afpxy
vqn df bMdf ikhVf Diraf ipaf ey, pr mYnUM afpxy ipMz rxIey qoN ibnF hor
kuJ pqf nhIN, CotIaF huMdIaF dy mF bfp kql ho gey sI. rxIey vflI BUaf jI
ny sfnUM iewDr phuMcf idwqf sI” “TIk ey jI.” mMYN smJ igaf sI mfmI sfzy Gr
vflI sFJ qy prdf pfAuxf cfhuMdI hY. ijs qrHF iPlm sLhIdy-muhwbq ivwc jYnb
smfijk mjbUrIaF hyT drVI afpxy pqI bUtf isMG nUM pCfnx qoN nFh kr idMdI
hY, Esy qrHF hI iewk Drm dI mF afpxy puwqr nUM pihcfnxoN ihcikcf rhI sI.
45 sflF qoN ivCVI ijs mF dy gly lwg ZfhIN rox nUM idl krdf sI qy icrF qoN
sFBIaF XfdF sFJIaF krky idl hlkf krn cMzIgVH qoN 700 ikwlomItr df sPr qih
krky afieaf sF, Aus mF awgy zUMGIaF socF ivwc zuwibaf inmoJUxf hoieaf bYTf
sF. cfh dIaF do GuwtF bVI musLkl nfl hlk ‘coN inGrIaF. afKr bVy qrly BrI
afvfjL ivwc ikhf mYN quhfzy vfsqy iewk sUt qy sLfl lY ky afieaf hF, jykr
sLfl isr qy lY ky myry nfl iewk Poto Auqrvf lvo, quhfzI bVI imhrbfnI
hovygI. mfmI ny myrI gwl mMn leI,Poto iKcvf ky jdoN pYr nUM CUMhidaF qurn
lwgf qF myrI Dfh inkl geI aqy roNdf gwzI ivwc bYT igaf. ijAuN hI gwzI
stfrt hoeI, acfnk iksy ny awgy KVf ho ky kfr rok leI. gwzI dy awgy mfmI dy
Grvflf ‘ielmdIn POjI’ KVf sI. “srdfr sfhb quhfnUM dubfrf aMdr bulfieaf ey”
ijAuN hI mYN aMdr igaf mfmI sfry drvfjy bMd kr ky iewklI aMdr bYTI sI.
srdIaF dI ruwq hox dy bfvjUd vI Auh psIny nfl nuwcV rhI sI. “puwqr guwsf
nf krIN, mYN iewQy GVUMeyN bfry kuJ dwisaf hoieaf nhIN, qUM vI bfhr jf ky
ieho kihxf hY mYnUM rxIey vfilaF ny Byijaf hY” mYnUM Ausny afpxI mjbUrI
smJfeI. “mfmI qUM Drm dI mF eyN, mYN qyrI iewjLq vDfAux afieaf hF, GtfAux
nhIN, ijs nfl qyrI iewjLq vDy mYN Auho gwl khFgf.” “hor puwq afpxy mfmy
bfry dws.” “mfmf qy pUrf ho igaf.” “hf………ey………ey kdoN puwq?” mfmI ny qRbk
ky puwiCaf. “cfr pMj sfl pihlF.” “ikMnf sohxf huMdf sI qyrf mfmf qy ikMnf
aklmMd, bVf sohxf vsdy rsdy sI, rfj krdy sI, qkdIr ny iewQy ilaf suwitaf,
qUM icwTI pwqr iliKaf krIN, mYN vI qyrIaF donF pVHIaF hoeIaF BYxF nUM
qfkId krFgI, qYnUM KLq iliKaf krngIaF, PotoaF vfly qy vI:zI:E vfly nUM
bulfE, PotoaF iKc lYx.” mfmI dy aMdroN hOkf inkilaf qy iPr iksy zUMGI soc
ivwc zuwb geI.
btvfry vyly sB qoN vwD kihr aOrq jfqI qy Zfihaf igaf. kuJ ivcfrIaF nUM
mfipaF ny byiewjLqI hox dy zroN afpy kql kr idwqf. kuJ iewk burCgrdI df
isLkfr hoeIaF, iewjLqF lutf ky vI kql ho geIaF. iewk hor bdnsIb sn,
ijhVIaF hflfq nfl smJOqf kr ky afpxf Drm bdl ky donoN pfsIN vsx-rsx lwg
peIaF, pr bfd ivwc donoN pfsy dIaF srkfrF ny do iqMn bwicaF dIaF mfvF nUM
AuhnF dI mrjLI dy iKlfPL jLbrdsqI ieDr AuWDr adlf bdlI kr idwqf. iZwz dIaF
jMmIaF nUM vyK ky mF-bfp ny GrF dy bUhy Zo ley. sfzI mfmI dy do bwcy jnmy,
iewk dI mOq ho geI, iewk kuwCV sI. sfzy mfmy ny mukwdmy JgVy pr ikDry
bUWJy hwQ nhIN ipaf. jfx lwgI drvys aOrq mfmy dy ienkfr dy bfvjUd vI kMnF
dy kFty hwQ qy rwK geI aKy quhfzI amfnq sI myry kol. mfmI dy jfx qoN bfad
mfmf vI hwzIaF df ZFcf bx ky rih igaf.
qurn lwigaF mfmI ny myrf hwQ Guwt ky PVH ilaf, “bwcf iPLr kdoN afeyNgf.”
“jldI afvFgf mfmI.” awj smJ afeI ik iks qrHF 12 sflF bfd buwZI iewCrF dy
pUrn nUM vyK ky CfqIaF ivwc duwD AuWqr afieaf sI. pYrF nUM CuhidaF mYN
gwzI vwl qur ipaf. gwzI ivwc bYT ky jdoN grdn GuMmfAuNidaF bfhr vwl Jfikaf
lwkV dy qKLiqaF dI JIQF ipwCy KVI mfmI ny iPr ikhf, “jldI cwkr lfAuxf.”
gYrF dI mOjUdgI kfrn puwq sLbd buwlF ivwc hI KLudkusLI kr igaf. “bhuq jldI
afvFgf.” kMizaflI qfr qoN Aus pfr bYTI Drm dI mF nUM iewk lfry ijhf vfadf
krky qur afieaf mYnUM Kud nhIN sI pqf awgoN kdoN pfiksqfn jfx df sbwb
bxygf.
|